Có mặt tại Khe Sanh, Hướng Hóa vào những ngày đầu tháng 7 
lịch sử, nơi đang sôi nổi kỷ niệm Chiến thắng Khe Sanh, tôi được nghe 
các cựu chiến binh kể lại nhiều câu chuyện cảm động về một trận đánh 
oanh liệt, hào hùng nhưng cũng nhiều mất mát.
Vượt đường sá xa xôi để đến Khe Sanh, đoàn Cựu chiến binh tỉnh Phú Thọ,
 thuộc Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 246, Quân khu Việt Bắc (nay là Quân Khu 
1) - những người trực tiếp tham gia trận đánh ác liệt 1968 giải phóng 
Hướng Hóa cách đây 45 năm trôi qua bồi hồi xúc động, lại có dịp quay trở
 về chiến trường xưa để thăm lại cứ điểm lịch sử, nơi ta và địch tranh 
giành nhau từng tấc đất, nơi những người đồng đội thân yêu của họ đã anh
 dũng hy sinh... 
Thề tiêu diệt toàn bộ cứ điểm...
Trong suy nghĩ của Cựu 
chiến binh Nguyễn Đức Bình, nguyên Chỉ huy trận đánh cao điểm 689, vào 
ngày 7/7/1968, trận cuối cùng giải phóng Khe Sanh, Hướng Hóa vẫn chưa 
bao giờ phai nhạt. Về thăm lại chiến trường, những ký ức cứ sống dậy 
trong tâm trí ông như mới vừa xảy ra.
Ông Bình nhớ lại trận đánh ác liệt trên điểm cao  689 
Ông Bình kể lại: Ngày 
6/7, Tiểu đoàn 3 nhận được lệnh đánh vào cao điểm 689, lúc này địch đang
 thất thủ và tuyên bố rút quân khỏi Khe Sanh. Trước tình hình trên, Ban 
chỉ huy trận đánh nhận định Tà Cơn là cứ điểm trọng yếu của địch nên 
theo kế hoạch, quân ta sẽ đánh thọc vào đây nhằm bẽ gãy âm mưu của 
chúng. Tôi được giao trọng trách là Đại đội phó chỉ huy trận đánh. Thời 
điểm này, tuyến hàng rào điện tử của địch đã được ta mở từ ngày 28/6, 
gồm 9 hàng rào, mỗi tuyến cách nhau 5m. Vào trận đánh, địch sử dụng vũ 
khí tối tân cùng các phương tiện hiện đại, chúng ném lựu đạn qua các cửa
 ngõ. Trong tình thế đó chúng tôi quyết định xông lên tấn công kẻ thù. 
Trận đánh diễn ra hết sức ác liệt, Mỹ - Ngụy được tăng cường quân số lớn
 hơn ta gấp nhiều lần, chính vì vậy quân ta cũng bị tổn thất lớn, Tiểu 
đoàn 3, C10 và C11 bị hy sinh gần 300 người. Dù chênh lệch về quân số 
nhưng trong trận đánh này, quân ta cũng tiêu diệt được hơn 300 quân 
địch. 
Khi chúng ta chiếm được
 2/3 chiến trường, quân Mỹ phản công ở đồi B và đồi C. Đến đêm 7/7, địch
 đã thất thủ tại chiến trường Khe Sanh, thừa thắng quân ta xông lên 
chiếm toàn bộ căn cứ. Địch phải lên trực thăng rút khỏi căn cứ Tà Cơn. 
Ngày 9/7, Khe Sanh, Hướng Hóa sạch bóng quân thù, đây cũng là huyện đầu 
tiên của miền Nam hoàn toàn giải phóng. 
Khu di tích Tà Cơn - nơi sẽ được dựng lại thời kỳ ác liệt nhân kỷ niệm 45 năm chiến thắng Khe Sanh 
Đến bây giờ nhắc lại 
trận chiến ở điểm cao 689, ông Bình vẫn chưa quên được hình ảnh liệt sĩ 
Nguyễn Xuân Khoát. Trước lúc hy sinh, liệt sĩ Khoát đã móc túi lấy tiền 
đưa cho đồng đội nhờ nộp Đảng phí cho tổ chức Đảng. “Trước lúc anh Khoát
 ra đi, anh vẫn không quên nghĩa vụ của một người lính, người Đảng viên 
cách mạng” – giọng ông Bình trầm buồn.
Một kỷ niệm buồn khác 
khiến ông Bình day dứt, trong chận chiến ác liệt giữa ta và địch, anh 
Phương (một chiến sĩ của Tiểu đoàn 3) trong lúc xông trận đã bị địch bắn
 vào bụng. “Lúc đó, thân xác anh ấy ngả vào đầu tôi, máu me chảy khắp 
người... Thương tiếc cho những đồng đội đã ngã xuống, chúng tôi thề phải
 tiêu diệt toàn bộ cứ điểm của địch. Trước khi vào đây, tôi vẫn thường 
nằm mơ thấy anh”. 
Ngược dòng ký ức 
Giữa trưa nắng chói 
chang của miền Trung, những Cựu chiến binh thuộc Tiểu đoàn 3, Trung đoàn
 246 trở lại cứ điểm Tà Cơn để thăm lại chiến trường một thời ác liệt. 
Những kỷ niệm năm nào lại sống dậy trong tâm trí của mỗi người.
Cựu chiến binh Tiểu đoàn 3 chụp ảnh lưu niệm với Phóng viên chiến trường Trần Duy Hinh 
Anh hùng LLVTND Nguyễn 
Hữu Quyền, xúc động nói: "Sau 45 năm, chúng tôi lại có dịp trở về Khe 
Sanh để dâng lên phần mộ các anh nén tâm nhang tưởng nhớ. Mỗi bước đi, 
chúng tôi nghe từng nhịp đập và hơi thở các anh, mong cho linh hồn các 
anh được yên nghỉ. Trong trận đánh tại điểm cao 689, ông Quyền đã lập 
nhiều thành tích và cũng là người được giao trọng trách phải cắm bằng 
được lá cờ giải phóng trên căn cứ Tà Cơn. 
Anh hùng LLVTND Nguyễn Hữu Quyền kể lại chiến thắng Khe Sanh 
Cựu chiến binh Nguyễn 
Văn Hợi, Trưởng ban liên lạc, nguyên chiến sĩ “Tiểu đoàn K3 – Tam Đảo 
anh hùng” chưa thể quên được quá khứ hào hùng. Cái tên Tiểu đoàn K3 – 
Tam Đảo đã đi vào lịch sử với thắng lợi trong chiến dịch giải phóng Khe 
Sanh – đường 9, chiến dịch 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 
1972 - nơi ta và địch giành nhau từng tấc đất, mỗi m2 là biết bao xương 
máu của các anh hùng, liệt sĩ đã ngã xuống. Nơi đây, các cán bộ, chiến 
sĩ đã nêu cao quyết tâm: “K3 – Tam Đảo còn thì Thành cổ Quảng Trị còn”. 
Suốt thời gian này, đơn vị của ông Hợi đã phải chịu biết bao tổn thất, 
phần lớn cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh. 
Những dòng ký ức năm nào cứ hiện về trong tâm trí Cựu chiến binh Nguyễn Văn Hợi 
Nhắc đến chiến thắng 
Khe Sanh, ông Hợi kể: Hồi đó, Khe Sanh được địch xem là “Điện Biên Phủ 
thứ 2” ở Việt Nam, có lúc địch tăng cường quân số lên vài nghìn người. 
Nhận được chỉ thị phải tiêu diệt địch ở Khe Sanh, đêm 28 rạng ngày 
29/6/1968, Trung đội 1, Đại đội 10, Tiểu đoàn 3 của Anh hùng, liệt sĩ 
Phạm Ngọc Khánh đã phản công địch khắp mọi hướng. Trong trận này ta đã 
tiêu diệt được 114 tên địch, phá hủy 3 hầm ngầm. Tham gia chiến dịch 
này, Tiểu đoàn 3 Tam Đảo có 37 người, đã hy sinh 13 người, bị thương 6 
người. Sau trận này, Đại đội 10, Tiểu đoàn 3 do anh Nguyễn Đức Bình chỉ 
huy đã mở một trận đánh quyết định, buộc địch phải rút lui khỏi Khe 
Sanh, giải phóng nhiều vùng đất đai rộng lớn.
Trong tâm trí của Cựu 
chiến binh Nguyễn Văn Hợi, mảnh đất Quảng Trị đã ăn sâu vào máu thịt, 
nơi đây có rất nhiều đồng đội của ông đã ngã xuống. Đến bây giờ nhắc lại
 ông vẫn thấy nhói lòng. Những kỷ niệm về một thời kỳ ác liệt được ông 
đưa vào tập “Nhật ký Nguyễn Văn Hợi: Từ Khe Sanh đến Thành cổ Quảng Trị”
 ghi lại những khoảnh khắc ông cùng động đội chiến đấu trên chiến trường
 và những kỷ niệm khó quên.