Suốt 35 năm từ khi về hưu, bà Hồ Hương Nam (SN 1933,
ở Yên Phụ, Tây Hồ - Hà Nội) đã nhiệt tình tham gia công tác xã hội ở
địa phương. Đặc biệt, bà đã dành tới 17 năm giảng dạy miễn phí cho trẻ
em khuyết tật…
Trong số 10 cá nhân chính thức được UBND TP Hà
Nội xét tặng danh hiệu “Công dân Thủ đô ưu tú” và sẽ vinh danh trong
dịp kỷ niệm 60 năm ngày giải phóng Thủ đô hôm 10/10 tới đây, có bà Hồ
Hương Nam (SN 1933, ở phố An Dương, phường Yên Phụ, Tây Hồ - Hà Nội) -
“Công dân Thủ đô ưu tú” cao tuổi nhất vừa được xét tặng.
Chúng tôi đã tìm gặp bà Nam để trò truyện và nghe bà chia sẻ cảm xúc khi nhận được danh hiệu cao quý này.
Sống cùng người con gái trong căn nhà nhỏ trên phố An Dương, ở cái tuổi 81, bà Nam vẫn khỏe mạnh, minh mẫn, giọng vẫn trong...
Ở cái tuổi 81, bà Nam vẫn còn khá minh mẫn và rất "say" với nghề giáo
Khi trò chuyện, nụ cười hiền hậu luôn xuất hiện trên
gương mặt phúc hậu của bà Nam, câu đầu tiên bà hỏi chúng tôi “Thế chính
xác chưa, có tên bà chưa hả các cháu?”, không đợi chúng tôi trả lời, bà
cười và nói tiếp “Bà nghe thấy rồi, hôm qua mấy ông trên phường điện báo
cho bà rồi”.
Chúng tôi hỏi bà Nam về cảm xúc khi được nhận danh hiệu
cao quý này, bà cho biết: “Khi bà nghe thấy như vậy, bà mừng lắm. Mừng
là nhà nước đã không quên những việc làm thầm lặng của bà trước đây,
không quên những số phận bất hạnh của trẻ em khuyết tật, bà vui lắm,
không phải bà vui cho cá nhân bà đâu. Bà vui vì như vậy các cháu khuyết
tật sẽ có cơ hội được học hành, chăm sóc tốt hơn, để các cháu có nhiều
cơ hội hòa nhập với cộng đồng. Đồng thời nhân rộng được lớp học như của
bà đang dạy nhiều hơn nữa”.
Nói đến đây, bà Nam lặng đi một lúc, rồi bà lại miên man
say sưa kể cho chúng tôi nghe về cuộc đời bà, về cái nghề dạy học của
bà.
Bà Nam cho biết, bà sinh ra và lớn lên ở thành phố Huế,
theo học tại trường cấp 3 Đồng Khánh (TP Huế). Năm 1954, bà theo học
sinh miền Nam tập kết ra Bắc, đến năm 1955 bà về Quảng Bình dạy học. Năm
1957, bà lấy chồng và theo chồng ra Hà Nội dạy học, bà dạy ở nhiều
trường khác nhau. Năm 1979, bà về trường tiểu học Hoàng Hoa Thám (Hà
Nội) giảng dạy được 1 năm sau đó nghỉ hưu.
Khi về hưu, bà vẫn nhiệt tình tham gia công tác xã hội
tại phường Yên Phụ, như cộng tác viên dân số, tình nguyện viên trong ban
phòng chống ma túy, tham gia công tác khuyến học… Trong quá trình tham
gia công tác tại địa phương, tiếp xúc với người dân, bà thấy nhiều cháu
khuyết tật đáng thương và thiệt thòi không được đi học, không biết chữ.
Lúc đó “máu nghề” trong người bà lại trỗi dậy, bà quyết định mở lớp dạy
miễn phí cho trẻ em khuyết tật. Thời điểm đó, nhiều người cho rằng bà
Nam lẩm cẩm, họ đã khuyên bà nghỉ hưu thì nên giành thời gian chơi với
con cháu, nếu say nghề quá thì mở lớp dạy thêm là hợp lý. Nhưng bà Nam
vẫn bỏ ngoài tai những góp ý đó và vẫn quyết tâm mở lớp dạy miễn phí cho
trẻ em khuyết tật địa ở phương.
Năm 1997, lớp học tình thương của bà giáo Nam chính thức
được khai giảng. Những ngày đầu bộn bề khó khăn. Khó khăn đầu tiên là
không có địa điểm mở lớp. Bà giáo phải mượn trụ sở tuần tra của cụm dân
cư để mở lớp học. Sau đó trụ sở tuần tra dỡ bỏ để xây dựng nhà văn hóa,
lớp học phải chuyển sang một phòng học của nhà trẻ.
Ðến năm 2002, cô Trần Thị Vân, Hiệu trưởng Trường THCS
An Dương đã dành cho bà Nam một phòng rộng khoảng 12 m2 để tổ chức lớp
học. Có lớp học rồi, nhưng công tác “tuyển sinh” không đơn giản. Bà Nam
phải đến từng nhà vận động phụ huynh gửi con, em mình vào lớp học tình
thương. Lúc đầu, không phải gia đình nào cũng tin tưởng giao con cho bà.
Họ bảo, con họ khuyết tật thì làm sao học được. Bà phải kiên trì khuyên
nhủ rồi giao hẹn với họ, nếu một tháng mà gia đình không thấy cháu tiến
bộ, bà sẽ trả cháu về gia đình. Vận động mãi cũng chỉ có hai cháu theo
học, thế nhưng bà giáo không nhụt chí.



Suốt
35 năm nghỉ hưu, bà Nam vẫn nhiệt tình tham gia công tác xã hội tại địa
phương và gắn bó với lớp học tình thương dành cho trẻ em khuyết tật do
bà lập ra từ năm 1997 đến nay, bà đã nhận được rất nhiều phần thưởng cao
quý của Nhà nước...
Bà Hồ Hương Nam tâm sự: “Ban đầu đến vận động gia đình
có con bị khuyết tật đi học lớp tôi mở dạy miễn phí gặp rất nhiều khó
khăn, họ không tin tưởng tôi lắm. Họ cho rằng con họ như vậy thì không
có khả năng học được nữa. Nhiều hôm tôi phải ngồi lại vận động ở nhà họ
đến 10 giờ đêm, nhưng họ vẫn không nghe và đuổi khéo tôi về. Nhưng tôi
nghĩ, mưa dầm thấm lâu, vận động mãi rồi họ cũng sẽ nghe”.
Dù ngày nắng hay mưa, mỗi tuần sáu buổi từ thứ 2 đến thứ
6 (từ 8 giờ đến 10 giờ sáng) bà giáo Nam vẫn đều đặn xách túi đi bộ đến
lớp dạy học. Các em học sinh học ngày càng tiến bộ. Thế rồi “Tiếng lành
đồn xa”, ngày càng nhiều gia đình có người khuyết tật gửi con em mình
vào lớp học tình thương.
Hiện nay, lớp học của bà giáo Nam có 18 học sinh, học
sinh nhỏ tuổi nhất là 12 tuổi, lớn nhất là 34 tuổi. Do học sinh đến với
lớp học tình thương của bà ở nhiều hoàn cảnh, bệnh tật và khả năng nhận
thức khác nhau. Vì vậy, bà dạy cũng theo những giáo án khác nhau, linh
hoạt phù hợp với từng học sinh.
Bà Nam cho biết: “Từ khi tôi mở lớp học này, đã có hơn
30 lượt học sinh. Hiện tại lớp có 18 học sinh, do các cháu mang trong
mình những bệnh tật khác nhau như: bệnh đao, câm điếc, tự kỷ, thiểu năng
trí tuệ, liệt tứ chi… Hơn nữa, thời điểm các cháu đến với lớp khác
nhau. Vì vậy, tôi phải kèm từng cháu một, do đó khi dạy tôi không có
giáo án chung là vì thế, lớp tôi cũng không cần tới bảng như những lớp
học thông thường cũng là vì lý do này”.
Bà Nam kể thêm, để dạy được cho những cháu học sinh
khuyết tật này được hiệu quả, năm 2000 bà đã phải đi học 1 khóa học dạy
kí hiệu ở Thanh Xuân (Hà Nội). Từ đó mới có khả năng truyền đạt kiến
thức cho các em khuyết tật.
Suốt 35 năm qua, những công việc tưởng chừng như nhỏ bé
và thầm lặng của bà Nam đã mang lại một ý nghĩa xã hội vô cùng lớn lao.
Vì vậy, những năm qua, bà Nam liên tục nhận được những phần thưởng cao
quý như: Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế vì đã có thành tích xuất sắc
trong vai trò công tác viên tuyên truyền về công tác Dân số - Kế hoạch
gia đình; kỷ niệm chương “vì trẻ em khuyết tật”;… Đặc biệt, năm nay nhân
kỷ niệm 60 năm ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2014), bà Hồ
Hương Nam được vinh dự nằm trong danh sách 10 “Công dân Thủ đô ưu tú”.