Sau 100 ngày Đại hội 18 bầu ra Ban Lãnh đạo mới của Bắc Kinh với người 
đứng đầu Tập Cận Bình, dư luận thế giới càng thấy rõ hơn chính sách cứng
 rắn của những người cầm quyền ở Bắc Kinh. 
Trong hơn
 3 tháng qua sau khi Bắc Kinh có Ban Lãnh đạo mới, chính sách cứng rắn 
hơn trong các vấn đề trên biển của giới cầm quyền mới của Trung Quốc 
ngày càng lộ rõ hơn, thể hiện rõ trong phát biểu của người đứng đầu 
Trung Quốc và những hành động trên thực địa của Trung Quốc ở Biển Đông 
và biển Hoa Đông.
Ngày 
28/01/2013, trong bài phát biểu đầu tiên về chính sách đối ngoại kể từ 
khi nhậm chức tháng 11/2013, Tổng Bí thư Tập Cận Bình nhấn mạnh “không 
một quốc gia nào có thể nuôi hy vọng Trung Quốc sẽ thương lượng các lợi 
ích quốc gia cốt lõi của mình, cũng không nên nuôi hy vọng rằng Trung 
Quốc có thể chấp nhận quả đắng trong việc làm tổn hại lợi ích chủ quyền,
 an ninh và phát triển của Trung Quốc”.
Từ năm 
2010, Trung Quốc đã nhiều lần khẳng định Biển Đông là “lợi ích cốt lõi” 
của Trung Quốc, như vậy phát biểu của Tập Cận Bình thể hiện rõ chính 
sách cứng rắn của những người cầm quyền mới ở Bắc Kinh trên vấn đề Biển 
Đông. Không chỉ trong lời nói, những hành động trên thực địa ở Biển Đông
 và biển Hoa Đông từ đầu năm đến nay đã thể hiện rõ một chính sách hiếu 
chiến của Bắc Kinh.
Trung 
Quốc liên tục tiến hành hàng chục cuộc tập trận, diễn tập quân sự ở 
Biển Đông, thậm chí với sự tham gia của cả 3 hạm đội Bắc Hải, Đông Hải 
và Nam Hải. Đáng chú ý là việc tổ chức huấn luyện cất, hạ cánh máy
 bay trực thăng của các tàu chiến Trung Quốc, diễn tập chống ngầm 
và tiếp vận trên không và trên biển, thực thi giám sát máy bay, tàu 
chiến nước ngoài ở Biển Đông, diễn tập vượt biển đổ bộ lên đảo.... Đặc 
biệt, ngày 30/01/2013 Trung Quốc đã tiến hành cuộc tập trận với quy mô
 lớn trên vùng biển rộng lớn từ Hoàng Hải, qua biển Hoa Đông và Biển
 Đông đến tận Tây Thái Bình Dương. Đồng thời, các lực lượng chấp pháp
 của Trung Quốc đẩy mạnh tuần tiễu để thực hiện cái gọi là “tuần tra, 
kiểm soát” theo “đường lưỡi bò”. Trong tháng 02/2013, Trung Quốc đưa 
biên đội 02 tàu Hải giám (72, 84) tuần tra từ khu vực quần đảo Hoàng Sa 
đến khu vực quần đảo Trường Sa. Trung Quốc tiếp tục triển khai mạnh mẽ 
các hoạt động liên quan đến cái gọi là “thành phố Tam Sa”. Mặt khác, 
Trung Quốc đẩy mạnh tuyên truyền nội bộ, kích động chủ nghĩa dân tộc 
thực dụng; thực hiện nhiều biện pháp phân hoá chia rẽ nội bộ ASEAN trên 
vấn đề Biển Đông. 
Qua những
 diễn biến trong hơn 3 tháng qua, cả trên các vấn đề nội bộ cũng như 
trong đối ngoại đã thấy rõ ảnh hưởng của Tập Cận Bình. Chỉ trong vòng 
hơn 100 ngày, Tập Cận Bình đã đạt được nhiều điều hơn những người tiền 
nhiệm. Tập đã không những nắm được lực lượng quân đội mà còn kiểm soát 
cả bộ máy công an và tư pháp. Điều này làm cho Tập Cận Bình tự tin hơn 
trong việc thực thi chính sách cứng rắn với các nước láng giềng.
Trong vấn
 đề biển Hoa Đông, Trung Quốc tiếp tục duy trì tình trạng căng thẳng với
 việc điều các tàu chiến, tàu chấp pháp đến hoạt động ở khu vực quần đảo
 Senkaku, thậm chí tàu chiến Trung Quốc còn chiếu ra đa do thám vào các 
tầu tuần dương Nhật Bản, dẫn đến tình trạng đối đầu hết sức nguy hiểm. 
Những hành động này của Trung Quốc đã cho thấy một chính sách ngày càng 
cứng rắn của Bắc Kinh để từng bước khống chế biển Hoa Đông.
Những 
diễn biến ở Biển Đông và biển Hoa Đông trong hơn 3 tháng qua cho thấy, 
với việc nhanh chóng thâu tóm và kiểm soát quyền lực, Tập Cận Bình và 
Ban Lãnh đạo ở Bắc Kinh đã rất tự tin trong việc chủ động tăng cường mở 
rộng ảnh hưởng quốc tế, đẩy mạnh xây dựng Trung Quốc thành “cường quốc 
biển” mà Đại hội 18 Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đề ra; đồng thời tỏ ra 
hiếu chiến, ngạo mạn hơn trong việc bảo vệ “lợi ích cốt lõi”. 
Chính 
sách cứng rắn của Tập Cận Bình và những người cầm quyền ở Bắc Kinh đã 
gặp phải sự phản ứng quyết liệt của các nước láng giềng. Sự đe doạ, 
cưỡng ép của Bắc Kinh đã buộc Philippines phải đưa vấn đề tranh chấp 
Biển Đông ra Toà Trọng tài phụ lục VII của Công ước Liên hợp quốc về 
Luật biển 1982 để giải quyết. Việc Philippines khởi kiện đã đặt Bắc Kinh
 vào thế bị động lúng túng và cuối cùng những giới cầm quyền ở Bắc Kinh 
đã quyết định cự tuyệt với Tuyên bố khởi kiện của Philippines. Hành động
 này của Bắc Kinh vừa thể hiện rõ sự ngang ngược coi thường luật pháp 
quốc tế của Bắc Kinh vừa cho thấy những yêu sách của Bắc Kinh ở Biển 
Đông là không có cơ sở pháp lý. Cho dù Trung Quốc không tham gia, Toà 
Trọng tài vẫn sẽ được thành lập để xem xét đơn khởi kiện của 
Philippines. Quá trình diễn biến vụ kiện trong 3-4 năm tới là một thách 
thức lớn đối với nhiệm kỳ cầm quyền đầu tiên của Tập Cận Bình. Cách ứng 
xử của Trung Quốc với tiến trình vụ kiện, nhất là với phán quyết của Toà
 Trọng tài sẽ ảnh hưởng đến hình ảnh nước lớn của Trung Quốc cũng như 
Ban Lãnh đạo ở Bắc Kinh và cá nhân Tập Cận Bình.
Chính 
sách cứng rắn của Bắc Kinh trên vấn đề biển đảo đã buộc Thủ tướng mới 
của Nhật Bản, ông Shinzo Abe lên tiếng cảnh báo rằng Tokyo đang mất dần 
sự kiên nhẫn trước thái độ quyết đoán, ngạo mạn về biển của Trung Quốc ở
 các vùng biển Đông Hải và Biển Đông. Ông Shinzo Abe nhấn mạnh hành động
 của Trung Quốc xung quanh quần đảo Senkaku và sự quyết đoán quân sự 
ngày càng tăng của giới cầm quyền ở Bắc Kinh đã buộc Lực lượng Phòng vệ 
và bảo vệ bờ biển Nhật Bản phải tăng ngân sách. Ông Abe còn cảnh báo 
rằng Trung Quốc sẽ mất đi sự đầu tư của Nhật Bản và các nước khác nếu 
Trung Quốc tiếp tục sử dụng “sự cưỡng ép hoặc hăm doạ” đối với các nước 
láng giềng ở biển Hoa Đông và Biển Đông.
Đáp lại 
chính sách cứng rắn của tập đoàn cầm quyền Tập Cận Bình ở Bắc Kinh, 
Washington cũng thể hiện một thái độ cương quyết. Chính quyền của Tổng 
thống Barack Obama khẳng định trong nhiệm kỳ 2 sẽ tiếp tục đẩy mạnh 
chiến lược “tái cân bằng tại Châu Á – Thái Bình Dương”, trong đó vấn đề 
Biển Đông tiếp tục là một ưu tiên. Hoa Kỳ đang tìm cách tiếp cận mới sau
 khi tình hình Biển Đông tiếp tục căng thẳng trong thời gian qua. Trước 
việc Philippines khởi kiện Trung Quốc ra Toà Trọng tài, Hoa Kỳ tỏ thái 
độ ủng hộ ngày càng rõ rệt. Cuối tháng 01/2013, Chủ tịch Ủy ban đối 
ngoại Hạ viện Hoa Kỳ khi đến thăm Philippines đã phát biểu ủng hộ cách 
thức Philippines giải quyết tranh chấp với Trung Quốc tại cơ quan tài 
phán quốc tế, cho rằng đây là cách thức mà Mỹ luôn nhất quán ủng hộ. 
Ngày 15/02/2013, trong điện đàm với Ngoại trưởng Philippines, Ngoại 
trưởng Hoa Kỳ John Kerry tỏ ý “ủng hộ nỗ lực của Philippines trong giải 
quyết các tranh chấp bằng pháp lý”. Ngay sau khi Trung Quốc không cử 
Trọng tài viên, ngày 22/02/2013 Người phát Ngôn của Hoa Kỳ đã phát biểu 
ủng hộ giải quyết hoà bình tranh chấp ở Biển Đông, bao gồm cả việc sử 
dụng các cơ chế tài phán quốc tế. 
Liên quan
 đến những hành động của Trung Quốc gây căng thẳng ở biển Hoa Đông, Hoa 
Kỳ nhiều lần khẳng định quần đảo Senkaku thuộc phạm vi hiệp ước an ninh 
giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản. Đặc biệt, khi còn đương chức Ngoại trưởng Hoa 
Kỳ Hillary Clinton đã cảnh báo trong trường hợp Trung Quốc tấn công quân
 sự quần đảo Senkaku, Hoa Kỳ có trách nhiệm hỗ trợ Nhật Bản bảo vệ theo 
Hiệp ước an ninh giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản.
Trong 100
 ngày cầm quyền, Tập Cận Bình và những người Lãnh đạo mới ở Bắc Kinh đã 
khá thành công trong việc nắm và củng cố quyền lực, thể hiện rõ bản lĩnh
 và sự quyết đoán trong việc triển khai chiến lược đưa Trung Quốc thành 
“cường quốc biển” với những hành động cứng rắn, táo tợn ở Biển Đông và 
biển Hoa Đông, bất chấp luật pháp quốc tế và dư luận. Nhưng đó mới chỉ 
là “khúc dạo nhạc” ban đầu của những người cầm lái ở Bắc Kinh, trong gần
 5 năm còn lại của nhiệm kỳ đầu tiên của mình, Tập Cận Bình và giới cầm 
quyền Bắc Kinh sẽ còn làm gì ở Biển Đông và biển Hoa Đông đang là câu 
hỏi lớn đặt ra cho các nhà nghiên cứu và bình luận quốc tế. Nhưng một 
điều đã quá rõ ràng là việc thực thi chính sách cứng rắn về các vấn đề 
trên biển của Bắc Kinh đang mâu thuẫn với chính sách được gọi là “phát 
triển hoà bình” và “phát triển quan hệ hữu hảo tốt với các nước láng 
giềng” của Trung Quốc. Hơn thế nữa, chính sách cứng rắn về trên biển của
 Bắc Kinh chắc chắn sẽ gặp phải phản đối quyết liệt của các nước liên 
quan và cộng đồng quốc tế. Vụ kiện của Philippines và những căng thẳng 
chưa có dấu hiệu kết thúc xung quanh vấn đề quần đảo Senkaku đang làm 
đau đầu giới cầm quyền ở Bắc Kinh. Trong thời gian tới khi Toà Trọng tài
 được thành lập thì những yêu sách phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông sẽ 
được các luật sư hàng đầu phán xét; Chính quyền của Thủ tướng Shinzo Abe
 ở Nhật Bản cũng sẽ không nhượng bộ và ngày càng cương quyết hơn; Tổng 
thống Hoa Kỳ Barack Obama trong nhiệm kỳ thứ 2 của mình cũng sẽ rảnh tay
 hơn trong việc thực hiện chiến lược “tái cân bằng ở Châu Á – Thái Bình 
Dương” để ngăn chặn “nguy cơ” Trung Quốc, bảo vệ lợi ích quốc gia của Mỹ
 ở khu vực, trong đó có Biển Đông và biển Hoa Đông. Tập Cận Bình và giới
 Lãnh đạo Bắc Kinh sẽ làm gì đây để xây dựng “cường quốc biển” và bảo vệ
 “lợi ích cốt lõi” của họ, chúng ta cùng chờ xem./.