Đền Hương Tượng

Đền Hương Tượng hiện toạ lạc tại số nhà 64 phố Mã Mây, phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Xưa, nơi đây thuộc giáp Hương Tượng, phường Giang Khẩu, sau đổi thành Hà Khẩu, tổng Hữu Túc. Đến thời Nguyễn đổi là tổng Đông Thọ, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức.

Nằm ở ngã Tô Giang - Nhị Thuỷ, một địa danh nổi tiếng của vùng đất Kinh kỳ, trên bến dưới thuyền nhộn nhịp. Xưa nơi đây không chỉ có lại buôn tứ trấn mà còn nhiều thương nhân nước ngoài đến đây làm ăn buôn bán. Sự có mặt của ngôi đèn Hương Tượng cùng các di tích khác ở xung quanh đã góp phần tạo nên giá trị và sự hấp dẫn của khu phố cổ Hà Nội.

Các nguồn tư liệu Hán - Nôm hiện còn được bảo quản tại đền như : Thần tích, sắc phong, hoành phi, câu đối… cho biết đền Hương Tượng thờ Nguyễn Trung Ngạn - một nhân vật nổi tiếng dưới triều Trần. Làm quan trải 5 đời vua đến chức Đại học sĩ, Trụ quốc khai huyện bá, Thân quốc công, ông từng lại Đại doãn kinh sư. Ông là một nhà chính trị, một nhà văn có tài, để lại nhiều tác phẩm có giá trị cho đời: “Giới hiên thi tập”, “Ma Nhai kỹ công bi”, “Hoàng Triều đại điển”, “Hình thư”. Hiện nay, thư viện Khoa học Xã hội còn giữ một tập thơ chép tay sách năm Ất Mùi niên hiệu Cảnh Hưng thứ 36 (1775) với nhan đề “Vựng tập Giới hiên thi cảo toàn trật”. Tập thơ của ông được chép toàn bộ trong “Toàn Việt thi lục” của Lê Quý Đôn.

Theo tấm bia “Hương Tượng giáp trùng tu bi ký” dựng năm Ất Dậu niên hiệu Minh Mệnh năm thứ 6 (1825) thì “… Miếu Đại vương áo tía của giáp ta được sáng lập từ triều Trần đến nay hơn 400 năm, tưởng rằng từ khi các bậc tiên hiền của giáp ta bỏ tiền của ra làm, phía trong là thần điện, trước thần điện là trung điện, trước trung điện là tiền điện liền nhau đều là 3 gian. Bên ngoài là cửa, xung quanh xây tường gạch, giáp ta quanh năm thờ cúng…”.

Khi nói về đợt trùng tu năm Giáp Thìn, niên hiệu Thành Thái năm thứ 16 (1904), tác giả văn bia cho biết thêm: “Ngôi đình của giáp ta sáng lập từ triều Trần, trang nghiêm rộng rãi. Phía trên để thờ các vị phúc thần, phía dưới để thờ các vị anh hùng dân tộc…”.

Như vậy, qua các nguồn tư liệu thư tịch cổ nói trên, có thể thấy di tích đền Hương Tượng được khởi dựng từ triều Trần. Trải qua các triều vua đều được ban sắc phong thần và được trùng tu sửa chữa nhiều lần qua các năm: Vĩnh Hựu năm thứ 3 (1737), Gia Long (1802 - 1820), Minh Mệnh năm thứ 6 (1825), Tự Đức (1848 - 1883), Thành Thái năm thứ 16 (1904). Diện mạo của ngôi đền hiện nay mang dấu vết của lần trùng tu dưới triều Nguyễn.

Đền Hương Tượng được xây dựng theo hướng tây, trông ra phố Mã Mây. Các công trình kiến trúc của đền được tập trung trong một khoảng không gian thoáng mát, ẩn mình dưới gốc cây si già cổ thụ quanh năm tán rủ um tùm. Các bộ phận cấu thành di tích bao gồm: một cổng nhỏ phía trước, sân gạch phía sau, tiếp theo là khu kiến trúc chính. Đền có quy mô kiến trúc kiểu chữ “Tam”, gồm tiền tế, trung đường và hậu cung. cả ba nếp nhà này đều bố cục mặt bằng một gian hai dĩ, xây gạch kiểu tường hồi bít đốc tay ngai.

Cấu trúc bộ khung gỗ nhà tiền tế bao gồm hai bộ vì chính được làm thống nhất theo kiểu giá chiêng. Mỗi vì có kết cấu mặt bằng theo lối 4 hàng, chân được kê trên các chân tảng đá xanh hạt mịn, hình lục lăng.

Trung đường nối tiền tế và hậu cung có ranh giới giữa các mái làm khít nhau, phía dưới là hệ thống máng thoát nước. Nhà có mái lợp ngói ta, dựng bán mái. Hai bộ vì giữa có kết cấu kiểu vỏ cua trang trí mặt hổ phù. Lối kết cấu này thường gặp ở các kiến trúc tôn giáo chịu ảnh hưởng của kiến trúc Trung Hoa. Điều đó cũng góp thêm tư liệu cho việc nghiên cứu kiến trúc dân gian ở thủ đô Hà Nội.

Hậu cung có phần mái cao vượt lên so với trung đường khoảng 50 cm, thể hiện sự trân trọng đối với nơi toạ lạc của thần. Nhà có 4 bộ vị được làm thống nhất theo kiểu “giá chiêng chồng rường con nhị” được kẻ soi, bào trơn trông rất nhẹ nhàng. Chính giữa hậu cung là một sàn gỗ cao: 148cm, rộng: 240 cm, ván bưng ba mặt, bên trong bài trí long ngai bài vị thờ thần Nguyễn Trung Ngạn có mỹ tự là Tử Y Đại vương.

Nhìn chung, trang trí trên kiến trúc đền Hương Tượng chủ yếu mang phong cách thời Nguyên. Các mảng trang trí được tập trung trên các bức cốn, đầu dư, đầu xà, đấu kê, tất cả đều được chạm trổ dưới nhiều hình thức khác nhau.

Đền Hương Tượng hiện còn bảo lưu bộ sưu tập di vật văn hoá có giá trị lịch sử. Trong đó, 6 đạo sắc phong thần của ba triều đại Lê - Tây Sơn - Nguyễn có giá trị hơn cả, sớm nhất có đạo sắc niên hiệu Cảnh Hưng năm thứ 44 (1783), Chiêu Thống thứ nhất (1787) , Quang Trung thứ tư (1791), Cảnh Thịnh thứ nhất (1793), Tự Đức thứ 18 (1865) và Khải Định thứ 9 (1924).

Phần đóng góp không nhỏ để nâng cao giá trị của di tích là hệ thống bia đá cổ gồm 7 tấm, bia sớm nhất có niên hiệu Vĩnh Hựu năm thứ 3 (1737). Đặc biệt tấm bia niên hiệu Minh Mệnh năm thứ 6 (1825) có nội dung ghi việc xây dựng ngôi đền. Ngoài giá trị sử liệu, bia đá trong di tích đền Hương Tượng còn là những di vật quý giá. Qua nội dung của bài vănbia, ta có thẻ thấy cả một kho tư liệu phong phú với những tên người, tên đất, ngoài sự kiện cụ thể của các danh nhân ở địa phương. Ngoài phương diện đó, bia còn có giá trị về nghệ thuật chạm khắc, tạo hình và thư pháp qua các thời kỳ lịch sử. Nó còn là chứng cứ tỏ rõ sắc thái của một vùng đất có truyền thống lịch sử văn hoá lâu đời.

Từ những nội dung đã nêu trên cho thấy, đền Hương Tượng là một trung tâm sinh hoạt văn hoá tinh thần của một cộng đồng dân cư, nơi bảo lưu những truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc. Đền Hương Tượng không chỉ là di tích có giá trị về mặt lịch sử - văn hoá, kiến trúc - nghệ thuật mà còn là một điểm văn hoá hấp dẫn trong tuyến tham quan du lịch các di tích lịch sử - văn hoá tiêu biểu của khu phố cổ Hà Nội.

Khánh thành Trường tiểu học Trường Sa

Khánh thành Trường tiểu học Trường Sa. Thượng tá Nguyễn Viết Thuân, Chủ tịch UBND H.Trường Sa (Khánh Hòa), cho biết Trường tiểu học Trường Sa đã được khánh thành sáng 21.4.

Thượng tá Nguyễn Viết Thuân, Chủ tịch UBND H.Trường Sa (Khánh Hòa), cho biết Trường tiểu học Trường Sa đã được khánh thành sáng 21.4.

Trường được khởi công tháng 10.2012, từ nguồn kinh phí chương trình “Vì học sinh Trường Sa thân yêu” do Quỹ học bổng Vừ A Dính phối hợp Báo Pháp Luật TP.HCM phát động. Trường cao 2 tầng, có 6 phòng học từ mầm non đến lớp 5, thư viện, nhà công vụ cho giáo viên, khu vệ sinh, bể chứa nước ngọt... Chương trình “Vì học sinh Trường Sa thân yêu” đã nhận được sự tham gia của nhiều tổ chức, cá nhân. Ngoài tiền mặt, chương trình còn tiếp nhận nhiều sách vở, máy tính, máy chiếu gửi đến các học sinh Trường Sa.

Mắc kẹt trong thang máy suốt 4 ngày

 

Một người đàn ông đã bị mắc kẹt suốt 4 ngày liền trong thang máy trong hoàn cảnh không có thức ăn nước uống. Tuy nhiên, người đàn ông vẫn sống bình thường vì đã từng được huấn luyện trong quân đội.

Ông Thomas Fleetwood (58 tuổi) ở Thụy Điển bị mắc kẹt trong chiếc thang máy của một khách sạn hoang vắng ở Úc. Lúc đó, tại khách sạn cũng không có lấy một bóng người, bản thân ông Thomas Fleetwood cũng không mang theo điện thoại, do đó ông không thể gọi điện cầu cứu được.

Ông Fleetwood nằm trong thang máy.
“Thang máy chưa bao giờ bị hỏng trước đó và tôi cũng không nghĩ chuyện tồi tệ lại xảy ra. Tôi đã đập vỡ một ô cửa nhỏ ở phía cửa trước của thang máy để hít thở không khí. Tôi cũng đã cố gắng phá bỏ phần mái của thang máy để bò ra ngoài nhưng không tài nào phá được”, ông Fleetwood kể lại.
Ông Fleetwood đã được một người bạn cảnh báo trước là thang máy bị trục trặc, nhưng ông vẫn quyết định đi. 
“Đúng là một điều ngu ngốc khi đi thang máy đó trong một khách sạn vắng người mà không mang theo điện thoại. Nhưng dù sao tôi cũng tự hào vì mình không bị hoảng loạn và đã có thể vượt qua khó khăn nhờ khả năng đã được huấn luyện trong quân đội”, ông Fleetwood chia sẻ thêm.

Tottenham lội ngược dòng ngoạn mục hạ Man City

Có được lợi thế sân nhà, nhưng Tottenham đã bị Man City dẫn bàn từ sớm. Đội bóng này cũng thi đấu khá bế tắc trong thời gian dài của trận đấu, nhưng chỉ cần 7 phút bùng nổ, Tottenham đã ghi 3 bàn để giành chiến thắng 3-1 đầy ngoạn mục.

Tottenham đã chơi 7 phút thi đấu tuyệt vời, họ làm được điều mà chẳng ai có thể nghĩ tới là có thể ghi được tới 3 bàn vào lưới Man City trong vòng 3 phút. Và cũng chẳng ai có thể ngờ được, hàng thủ vốn nổi tiếng vững chắc của nhà ĐKVĐ lại cũng có lúc run sợ và sụp đổ như ở trận đấu này. Cuộc sống quả đắng chát với Man City, thất bại này của nhà ĐKVĐ cũng giúp MU giảm trừ 3 điểm trong bước tiến tới ngôi vương. Nếu đêm mai, MU thắng Aston Villa tại sân nhà, họ sẽ là nhà vô địch mới của Premier League.

 

 

Tottenham đã có cú lội ngược dòng ngoạn mục

 

Man City làm khách trên sân của Tottenham mà không có sự phục vụ của “nhạc trưởng” David Silva, trong khi đó tiền đạo chủ lực của đội bóng này là Aguero chỉ ngồi trên băng ghế dự bị. Tuy nhiên, không giống như nhiều trận đấu gần đây là đẩy Yaya Toure lên đá hộ công, ở trận đấu này Mancini vẫn bố trí 2 tiền đạo là Tevez và Dzeko.

Việc bắt buộc phải giành chiến thắng khiến Man City đã phải xông lên tấn công ngay sau tiếng còi khai cuộc. Ngay phút thứ 5, đội khách đã bất ngờ mở tỷ số, Tevez đi bóng rất nỗ lực bên cánh phải, sau đó anh chuyền cho Milner xâm nhập vòng cấm địa và tiền vệ này đã thực hiện pha căng vào bên trong vòng cấm địa chính xác cho Nasri đệm bóng. Cú đệm bóng đầy ngẫu hứng của tiền vệ người Pháp đưa bóng vào góc trái khung thành mở tỷ số.

Một bàn thắng rất quan trọng của Nasri đã giúp Man City khai thông bế tắc. Đây mới là bàn thắng thứ 2 của cựu tiền vệ Arsenal ở mùa giải năm nay, bàn đầu tiên của anh cũng được ghi từ tháng 8 năm trước. Còn nếu tính ghi bàn trên sân khách thì cũng đã 364 ngày kể từ lần gần nhất cầu thủ này ghi bàn vào lưới đối phương.

 

 

Tottenham cố gắng đẩy cao đội hình tấn công, nhưng Man City với lợi thế tinh thần đã chơi khá bình tĩnh và phòng thủ. Đến tận phút 22, Tottenham mới có được cơ hội đầu tiên của trận đấu. Dempsey có một đường chuyền bóng thuận lợi cho Walker xâm nhập vòng cấm từ cánh phải, tuy nhiên cầu thủ này khống chế bóng quá dài nên không kịp dứt điểm và Hart đã lao ra cản phá.

 

Tốc độ của trận đấu được đẩy lên khá nhanh khi Tottenham quyết định bung sức, trong khi đó việc chơi với tốc độ cao cũng không phải vấn đề khiến Man City sợ hãi, chính các đợt tấn công của đội bóng này cũng thường xuyên diễn ra với tốc độ cao. Phút 28, một pha dàn xếp tấn công bài bản của Man City và cơ hội mở ra cho Nasri, anh bình tĩnh lừa qua một hậu vệ đội chủ nhà và dứt điểm khi thủ thành Lloris còn chưa kịp lao ra từ ngay giữa vòng cấm địa, bóng đi chệch cột dọc.

Các đợt tấn công của Tottenham vẫn thiếu đi chút sắc nét để khiến khung thành của Joe Hart chao đảo, trong khi đó Man City lại rất tự tin trong các pha triển khai tấn công. Phút 40, Dzeko thoát xuống nhanh để nhận đường chuyền của đồng đội, anh dứt điểm ngay ở đầu vòng cấm địa nhưng thủ thành Lloris đã cản phá thành công.

Phút bù giờ của hiệp thi đấu thứ nhất, Tottenham có 2 pha dứt điểm trong vòng cấm, ngay sát vạch phát bóng, tuy nhiên cả 2 cú sút của các cầu thủ chủ nhà đều đập trúng người hậu vệ Man City bật ra. Rõ ràng các chân sút của Tottenham cần chắt chiu cơ hội hơn nữa để có thể ghi bàn, bởi từ đầu trận đội bóng này chưa tạo được nhiều tình huống gây sóng gió.

 

Man City đã rất chủ động phòng thủ phản công

 

Bước vào hiệp đấu thứ 2, Tottenham vẫn tiếp tục đẩy cao tốc độ trận đấu và nắm thế chủ động tấn công. Man City chủ động chơi phòng thủ phản công, họ đã làm khá tốt trong 15 phút đầu tiên khi chặn hết các đường tấn công của đội chủ nhà tiến vào khung thành của Joe Hart. Phút 60, từ pha phá bóng ra của hàng thủ Tottenham, Yaya Toure đã dứt điểm nhanh từ đầu vòng cấm, bóng đi lập bập nhưng Lloris đã kịp khép góc và bắt gọn
 

Tottenham quá bế tắc trong tấn công, phút 68 Dempsey ngã trong vòng cấm địa, anh muốn trọng tài thổi phạt đền. Tuy nhiên trọng tài Mason lại không nghĩ thế, theo nhận định của ông, tác động của Nastasic với cầu thủ người Mỹ là chưa đủ để anh phải ngã nên không cho đội chủ nhà hưởng penalty. Dù đã tung ra tới 2 sự điều chỉnh về con người, song Tottemham vẫn chơi rất bế tắc.

 

Bế tắc trong tấn công, Villas-Boas đã tung Defoe vào sân để tìm kiếm nét tươi mới. Những sự thay đổi của vị chiến lược gia người BĐN giúp Tottenham đã chơi tốt hơn. Phút 75, Bale thực hiện cú vẩy má ngoài rất khó chịu, bóng đi giữa hàng thủ và thủ môn rồi đến tới vị trí của Dempsey, cầu thủ người Mỹ đã dễ dàng đệm bóng cận thành cân bằng tỷ số.

 

Rất hưng phấn sau bàn cân bằng tỷ số, Tottenham tiếp tục dâng cao sức ép tấn công, trong khi đó Man City lửng lơ giữa việc chơi phòng thủ và tấn công. Phút 79, Holby thực hiện đường chuyền chính xác cho Defoe băng xuống bên cánh trái. Cầu thủ này đã thực hiện cú ngoặt người để loại bỏ Kompany và thực hiện cú cứa lòng vào góc phải cầu môn, Joe Hart đã bất lực trong việc cản phá.

 

 

Để thua ngược đầy bất ngờ, Mancini bắt đầu tính chuyện thay người, nhưng sự thay đổi của vị chiến lược gia người Italia còn chưa diễn ra, Man City tiếp tục bị thủng lưới bàn thua thứ 3. Bale băng xuống nhanh nhận đường chuyền của đồng đội và dễ dàng đánh bại Hart để ghi bàn thứ 3 cho Tottenham ở phút 82. Dấu chấm hết cho Man City đã được xác định.

 

Đội hình thi đấu

 

Tottenham: Lloris, Walker, Dawson, Vertonghen, Assou-Ekotto, Sigurdsson (Holtby 61), Dembele, Parker (Huddlestone 61), Bale, Dempsey, Adebayor (Defoe 71)

 

Man City: Hart, Zabaleta, Kompany, Nastasic, Clichy (Lescott 90+1), Yaya Toure, Barry, Milner (Kolarov 46), Tevez, Nasri, Dzeko (Sinclair 83).

Việt Nam giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình

Việt Nam giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Việt Nam chủ trương giải quyết các tranh chấp liên quan tới Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Việt Nam chủ trương giải quyết các tranh chấp liên quan tới Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Ngày 19/4, phát biểu tại Hội thảo Quốc tế về Biên giới tổ chức ở London, bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Phó Vụ trưởng Vụ Luật pháp và Điều ước quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao khẳng định: Việt Nam chủ trương giải quyết các tranh chấp liên quan tới Biển Đông; trong đó có tranh chấp chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Theo bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Việt Nam cũng hoan nghênh sự đóng góp tích cực của tất cả các nước trong và ngoài khu vực vào việc duy trì hòa bình, ổn định, bảo đảm tự do và an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông.

Phóng viên TTXVN tại Anh dẫn lời bà Minh Nguyệt, cho biết Việt Nam đang tiếp tục đàm phán với các nước trong khu vực để từng bước giải quyết tranh chấp trên biển. Nhằm duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, Việt Nam đã cùng các nước ASEAN xây dựng nhiều văn kiện quan trọng như Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002, Tuyên bố 6 điểm ngày 20/7/2012 của ASEAN về Biển Đông. Việt Nam cũng tích cực thúc đẩy sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Việt Nam nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định trên cơ sở giữ nguyên trạng, không làm phức tạp hóa tình hình, không có hành động vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực. Việt Nam tôn trọng quyền tự do hàng hải và cùng các bên liên quan đảm bảo an ninh, an toàn hàng hải cho tàu thuyền các nước qua lại Biển Đông, phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).

Đại diện Việt Nam cũng cho biết đối với vấn đề chủ quyền 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Việt Nam có đầy đủ chứng cứ pháp lý và lịch sử để chứng minh việc thực hiện chủ quyền của mình một cách liên tục và hòa bình, ít nhất là từ thế kỷ 17, khi 2 quần đảo này chưa thuộc chủ quyền của bất kỳ quốc gia nào. Đối với các vùng biển chồng lấn, Việt Nam chủ trương đàm phán để tìm giải pháp công bằng, thỏa đáng cho các bên liên quan trên cơ sở áp dụng luật pháp quốc tế.

Cùng tham luận trong chủ đề Biển Đông, các học giả cho rằng tính chất phức tạp của tranh chấp ở Biển Đông đã dẫn đến những khó khăn về khía cạnh kỹ thuật trong quá trình tìm giải pháp, đặc biệt là nỗ lực phân định biên giới. Ông Henry Bensurto Jr, Trợ lý cao cấp tại Văn phòng Thứ trưởng phụ trách chính sách của Bộ Ngoại giao Philippines, cho rằng "tuyên bố chủ quyền về cái mà Trung Quốc gọi là đường 9 đoạn" là bất hợp pháp xét dưới góc độ luật quốc tế, đặc biệt là UNCLOS.

Theo Giáo sư Robert Beckman, Giám đốc Trung tâm Luật Quốc tế thuộc Đại học Quốc gia  Singapore, UNCLOS, nhất là những điều khoản về giải quyết tranh chấp, đóng vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy một giải pháp toàn diện cho tranh chấp ở Biển Đông./.

'Hải đăng Trường Sa' đoạt giải nhất xếp sách nghệ thuật

Hải đăng Trường Sa đoạt giải nhất xếp sách nghệ thuật. Ngày hội Sách và Văn hóa đọc vừa diễn ra tạiVăn Miếu - Quốc Tử Giám đã thu hút được đông đảo người tham dự với nhiều hoạt động ý nghĩa.

Ngày hội Sách và Văn hóa đọc vừa diễn ra tạiVăn Miếu – Quốc Tử Giám đã thu hút được đông đảo người tham dự với nhiều hoạt động ý nghĩa.

Vẽ tranh theo sách trong ngày đọc sách đã dành cho các em học sinh tiểu học yêu thích hội họa với nội dung tranh vẽ về những nhân vật, cảnh vật, con vật yêu thích trong những cuốn sách mà các em đã đọc. Kết quả bức tranh Nàng tiên cá của trường Tiểu học Ngọc Lâm (Long Biên) đã đoạt giải A. Có thể nói đây là hoạt động nhằm phát huy trí tưởng tượng, trí sáng tạo, sự khéo léo của các em nhỏ trong việc đọc sách và vẽ tranh theo sách, tạo ra một sân chơi lý thú trong ngày hội sách.

Các đơn vị nhận giải thưởng trong ngày đọc sách 2013. Ảnh: Lãng Ma

Đặc biệt, Cuộc thi Xếp sách nghệ thuật lại hấp dẫn người xem bởi những chồng sách được sắp xếp có chủ ý thành những khối hình lạ mắt, sáng tạo thành những khối hình đẹp và ấn tượng, chứa đựng những thông điệp mang nhiều ý nghĩa về con người, cuộc sống, xã hội và tổ quốc. Và giải Nhất đã thuộc về Hải đăng Trường Sa (NXB Thông tin và Truyền thông) và Khuê Văn Các (Công ty TNHH Văn hóa Tràng An).

Ở cuộc thi tuyên truyền giới thiệu sách, Giải Nhất thuộc về trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương; ĐH Văn hóa Hà Nội và ĐH KHXH&NV cùng đoạt giải Nhì; Đại học FPT đoạt giải Ba. Giải thưởng giới thiệu sách hay nhất tiếp tục đến với trường CĐ Sư phạm Trung ương, trong khi đó ĐH Văn hóa Hà Nội giành giải năng khiếu hay nhất.

Trao đổi với TT&VH dịch giả, nhà thơ Hữu Việt nhận định đã có chính thư, ắt sẽ có cả ngụy thư; đa thư thì loạn tâm. Việc đọc sách đã đành là rất hay, nhưng việc chọn cho mình những cuốn sách cần thiết, những cuốn sách có thể làm thay đổi cuộc đời trong một bể thông tin như hiện nay cũng không phải là một việc dễ dàng. Slogan ngày hội đọc sách năm nay là Cuốn sách làm thay đổi cuộc đời, các cuộc thi theo từng chủ đề đã là một ý nghĩa, một giá trị hết sức quý báu, đặc biệt đối với tuổi trẻ.

Nhà cổ 200 tuổi ở đảo Lý Sơn

Nhà cổ 200 tuổi ở đảo Lý Sơn. Hơn 20 ngôi nhà gỗ cổ có tuổi thọ 150 - 200 năm vẫn được bảo tồn nguyên vẹn kiểu dáng, kiến trúc cổ xưa trên đảo Lý Sơn. Đây là những bảo tàng thu nhỏ, nhân chứng sống về chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa.

Hơn 20 ngôi nhà gỗ cổ có tuổi thọ 150 - 200 năm vẫn được bảo tồn nguyên vẹn kiểu dáng, kiến trúc cổ xưa trên đảo Lý Sơn. Đây là những bảo tàng thu nhỏ, "nhân chứng sống" về chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa.

Căn nhà cổ của tộc họ Nguyễn ở thôn Tây, xã An Vĩnh, huyện đảo Lý Sơn có niên đại hơn 200 năm. Theo những bậc cao niên, khoảng hơn 200 năm trước, nhiều gia đình khá giả ở địa phương đã mua gỗ trong đất liền, thuê tàu mang ra đảo làm nhà ba gian theo kiến trúc nhà rường lợp mái tranh hoặc nhà mái lá.

Gian nhà chính với nhiều cửa gỗ, kèo, cột gắn kết chặt với nhau. Chủ nhà đã mời thợ mộc Kim Bồng (Quảng Nam) và thợ chạm, cẩn xà cừ (Thừa Thiên Huế) vào Lý Sơn để làm trong 5-6 tháng.

Hầu hết các nhà cổ ở đảo Lý Sơn là nhà thờ của các tộc họ. Kiến trúc nhà rường có ba gian thờ được chạm khắc, trang trí với nhiều hoành phi, liễn đối rực rỡ. Hàng năm, tại các nhà thờ tộc họ này diễn ra lễ tế tri ân công đức tổ tiên giong buồm ra biển Đông cắm cột mốc khẳng định chủ quyền biển đảo ở Hoàng Sa, Trường Sa năm xưa.

Gia đình ông Lê Lý (thôn Đông, xã An Hải) đang sống trong căn nhà cổ hơn 150 năm dựng trên 42 cột. Trước đây, căn nhà có mái lợp bằng cỏ tranh nhưng vật liệu này ngày càng ít dần nên gia đình ông lợp mái bằng ngói đất. Ông Lý cho rằng, sống ở nhà cổ nhiệt độ luôn hài hòa (mùa nắng thì mát, mùa đông thì ấm áp), không gian yên tĩnh.

Hoa văn chạm khắc "Ngựa hóa Rồng" trên cửa gỗ ở nhà cổ của ông Dương Pháp (thôn Tây). Theo TS Đoàn Ngọc Khôi, Phó giám đốc Bảo tàng Tổng hợp Quảng Ngãi, hệ thống nhà cổ ở đảo Lý Sơn có niên đại 150 đến hơn 200 năm. Do không ảnh hưởng bởi chiến tranh, ý thức bảo tồn của cư dân đảo khá tốt nên hệ thống nhà cổ nơi đây còn giữ kiến trúc khá nguyên vẹn.

Không gian nhà cổ của ông Phạm Thoại Tuyền - Hậu duệ đời thứ năm của Cai đội Hoàng Sa Phạm Hữu Nhật ở thôn Đông, xã An Vĩnh lưu giữ nhiều tư liệu quý khẳng định chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam. "Vốn quý nhất trong lòng nhà cổ là chứa đựng số lượng lớn các văn bản Hán Nôm, hiện vật liên quan đến Hải đội Hoàng Sa. Hệ thống nhà cổ Lý Sơn là di sản văn hóa có giá trị đặc biệt, là bảo tàng sống động về chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa không gì có thể chối cãi được", TS Khôi khẳng định.

Bức tranh cổ niên đại 150 đến hơn 200 năm ở nhà ông Dương Pháp (thôn Tây, xã An Hải). Theo ông Khôi, cần có đề án quy hoạch tổng thể, ghi nhận giá trị các ngôi nhà cổ để bảo tồn nghiên cứu, phát huy phục vụ du khách tham quan. Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch nên sớm xếp hạng quần thể nhà cổ ở huyện đảo Lý Sơn là di tích cấp Quốc gia để có cơ sở pháp lý gìn giữ lâu dài.

Nghệ nhân Võ Hiển Đạt bên những bài vị binh phu Hoàng Sa ở Đình làng An Vĩnh. Bên cạnh hệ thống nhà cổ, các đình làng cổ kính ở Lý Sơn cũng là nơi diễn ra tế lễ đội hùng binh Hoàng Sa của các tộc họ để tri ân công đức tổ tiên càng góp phần tạo nên không gian cổ kính, trang nghiêm trên quê hương Hải đội Hoàng Sa. Sở Văn hóa thể thao và Du lịch Quảng Ngãi đang kêu gọi các đơn vị lữ hành trong nước hợp tác với các tộc họ ở huyện đảo Lý Sơn đưa du khách tham quan hệ thống nhà cổ theo mô hình du lịch cộng đồng khởi động ngay trong "Tuần lễ văn hóa biển đảo Quảng Ngãi" diễn ra ngày 25 - 29/4.

Căng thẳng biển Đông trước thềm Hội nghị Cấp cao ASEAN

Căng thẳng biển Đông trước thềm Hội nghị Cấp cao ASEAN. Trước đó hôm 17/4 tờ Manila Standard Today dẫn lời tướng Terry Robling, Chỉ huy trưởng lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ tại Thái Bình Dương cho biết ông hy vọng Philippines sẽ xây dựng được một lực lượng cơ động quốc gia để có thể bảo vệ lãnh thổ của mình. Vị tướng này cho biết thêm quan hệ quân sự Mỹ - Philippines có thể giúp ngăn chặn sự leo thang tranh chấp lãnh hải (trên Biển Đông).

- Trả lời phỏng vấn báo chí ngay trước thềm Hội nghị Cấp cao ASEAN sẽ diễn ra trong hai ngày 24 và 25 tháng 4 tới, Thứ trưởng ngoại giao Phạm Quang Vinh cho biết: Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN hồi đầu tháng, các nước nội khối đều cho rằng ASEAN cần phải tiếp tục phát huy vai trò và tiếng  nói của mình trong vấn đề Biển Đông. 

Dự kiến các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ cho ý kiến chỉ đạo về phương hướng, tiếp tục phấn đấu trong thời gian tới để đạt các mục tiêu chung về hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải và hợp tác cùng phát triển ở khu vực Biển Đông.

Việc biển Đông trở thành một trong những chủ đề chính của Hội nghị Cấp cao ASEAN được các chuyên gia đánh giá là hoàn toàn hợp lý bởi những quan điểm của các nước xung quanh vấn đề này vẫn đang còn rất khác nhau, hơn nữa, những tranh chấp chủ quyền cũng đang vô cùng phức tạp.

Ngày 11/4, Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa tuyên bố trong Hội nghị bộ trưởng ngoại giao các nước ASEAN tại Brunei rằng Trung Quốc và các nước ASEAN sẽ ngồi lại với nhau nhằm bàn thảo về việc xây dựng nên Bộ Quy tắc ứng xử về biển Đông . Điều đặc biệt trong tuyên bố này đó chính là cuộc gặp được đề xuất bởi chính Trung Quốc, nước trong thời gian gần đây tăng cường thực hiện các hành vi gây hấn tại các khu vực tranh chấp ở biển Đông.

Sự chủ động đề xuất tiến hành đàm phán COC của Bắc Kinh đã gây một chút ngạc nhiên  cho nhiều người vì thời gian gần đây Trung Quốc vẫn liên tục thực thi các hành động xác quyết chủ quyền tại biển Đông. Đó chủ yếu là các hành động đơn phương dựa trên sức mạnh, phủ nhậnlợi ích và quyền lợi của các nước khác ở khu vực tranh chấp. Những tưởng Bắc Kinh sẽ tiếp tục cứng rắn trong vấn đề chủ quyền lãnh thổ, thì họ lại đề xuất cho việc bàn thảo về COC, cơ chế mà Trung Quốc luôn nhiều lần trì hoãn đàm phán.

Mặc dù chủ động tiến hành đàm phán COC nhưng Trung Quốc vẫn có những hành động vi phạm trắng trợn chủ quyền của các nước trên biển Đông khi tuyên bố toàn thể tài nguyên thiên nhiên trong khu vực này là tài sản quốc gia, liên tục xây dựng cơ sở hạ tầng trái phép trên các đảo  trên quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam).

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm hỏi và hứa sẽ hậu thuần ngư dân tại Đàm Môn thành phố Chu Hải.

Mới đây, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thị sát và làm việc tại cảng Đàm Môn / thành phố Chu Hải. Phát biểu tại đây, chủ tịch TQ đã cho biết chính phủ sẽ tiếp tục ủng hộ, hậu thuẫn ngư dân nước này tiến hành các hoạt động đánh bắt trái phép trên Biển Đông.  Ông Tập Cận Bình khẳng định, chính phủ Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng cường các biện pháp hỗ trợ ngư dân đẩy mạnh các hoạt động đánh bắt dài ngày trên biển. Bên cạnh đó, lực lượng chấp pháp Trung Quốc cũng sẽ tăng cường các biện pháp tuần tra, chấp pháp bảo đảm an ninh cho ngư dân nước này.

Một bài báo trên Bưu điện Hoa Nam đã nhận định, động thái thăm ngư dân Hải Nam của Tập Cận Bình khi vừa tiếp quản ghế Chủ tịch nước là "chưa từng có tiền lệ", được xem như một thông điệp đe dọa các quốc gia láng giềng đang có tranh chấp ở Biển Đông.

Không những thế, Bắc Kinh còn đổ lỗi cho các nước láng giềng và Mỹ làm căng thẳng thêm tình hình biển Đông. Trong sách trắng mới được TQ ban hành, nước này đã tỏ ra rất khó chịu với chính sách tái cân bằng lực lượng và chuyển trọng tâm chiến lược của Mỹ về khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trung Quốc đã chụp mũ khi quy kết rằng chính sách này của Mỹ đã "khuyến khích" Nhật Bản, Philippines và Việt Nam trong các tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc.

Trong khi đó, những hành động cũng như các phát biểu của giới chức Đài Loan gần đây cũng khiến cho tình hình biển Đông thêm phức tạp. Trong khi liên tục thực hiện chiếm đống trái phéo và xây dựng trái phép trên đảo Ba Bình nằm trong quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam, đảo Ba Bình đang bị Đài Loan chiếm đóng trái phép - PV). Cảnh sát biển Đài Loan (Cục Tuần tra biển) đã quyết định chi 19 triệu Đài tệ để đánh giá dự án về tác động môi trường khi xây dựng mở rộng cầu tàu (trái phép) trên đảo Ba Bình để tăng cường cái gọi là "khả năng phòng thủ".

Đảo Ba Bình, Nam Yết, Trường Sa, Khánh Hòa, Việt Nam bị Đài Loan chiếm đóng trái phép, hình ảnh được các phương tiện truyền thông Đài Loan sử dụng để tuyên bố cái gọi là "chủ quyền" đối với quần đảo Trường Sa của Việt Nam

Trong khi đó, lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu khi đề cập đến vấn đề biển Đông một buổi hội thảo trực tuyến với đại học Stanford ngày 16/4 đã khẳng định ấn đề Biển Đông phức tạp hơn và nhiều bên tuyên bố chủ quyền hơn so với Hoa Đông. Mã Anh Cửu cho hay ông đã dành hơn 40 năm để nghiên cứu về vấn đề Biển Hoa Đông. Ông Cửu cho rằng vấn đề cốt lõi của tranh chấp lãnh thổ (Trung - Nhật - Đài) là tài nguyên chứ không phải những hòn đảo, do đó các bên tranh chấp muốn giải quyết đầu tiên phải thiết lập cơ sở tin cậy lẫn nhau. 

Vì vậy ông kêu gọi các bên gác lại tranh chấp và cùng khai thác, chia sẻ nguồn lợi kinh tế ở các khu vực này. Và Hiệp định nghề cá Đài - Nhật được Mã Anh Cửu xem như một mô hình để giải quyết tranh chấp một cách hòa bình vấn đề Biển Hoa  Đông và Biển Đông.

Với Philippies, quốc gia được cho là có động thái cứng rắn khi tiến hành kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế cũng liên tục có những động thái củng cố chủ quyền quốc gia trên biển Đông như tăng cường sức mạnh quân đội hay củng cố mối quan hệ đồng minh thân thiết với Mỹ. Không chỉ tiến hành tập trận chung với Mỹ nhằm tăng cường sự tinh nhuệ cho quân đội của mình, Philippines cũng thể hiện ý định muốn Mỹ hỗ trợ xây dựng một đội quân "phòng ngự Biển Đông" vững mạnh. 

Lính Mỹ, Philippines tập trận "Vai kề vai"

Theo thời báo Hoàn Cầu ngày 19/4, trong lúc cuộc tập trận chung Mỹ - Philippines có tên gọi Vai kề vai kết thúc, một quan chức Mỹ tiết lộ rằng Washington đang cân nhắc việc trợ giúp Philippines xây dựng một đội quân "phòng ngự Biển Đông" vững mạnh để đối phó với hoạt động (leo thang bành trướng) của Trung Quốc cũng như bảo vệ "lợi ích của Mỹ" tại Biển Đông.

Trước đó hôm 17/4 tờ Manila Standard Today dẫn lời tướng Terry Robling, Chỉ huy trưởng lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ tại Thái Bình Dương cho biết ông hy vọng Philippines sẽ xây dựng được một lực lượng "cơ động quốc gia" để có thể "bảo vệ lãnh thổ" của mình. Vị tướng này cho biết thêm quan hệ quân sự Mỹ - Philippines có thể giúp ngăn chặn sự leo thang tranh chấp lãnh hải (trên Biển Đông).

Tuyển tập bút ký hay về Trường Sa

Tuyển tập bút ký hay về Trường Sa. Trong giông gió Trường Sa là tuyển tập bút ký hay của các nhà văn nổi tiếng như Chu Lai, Duy Khán, Sương Nguyệt Minh, Nguyễn Trí Huân, Nguyễn Đình Tú… về một vùng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

"Trong giông gió Trường Sa" là tuyển tập bút ký hay của các nhà văn nổi tiếng như Chu Lai, Duy Khán, Sương Nguyệt Minh, Nguyễn Trí Huân, Nguyễn Đình Tú… về một vùng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Tác phẩm sẽ được NXB Kim Đồng chính thức ra mắt vào Tuần lễ sách văn học Kim Đồng 2013 (từ ngày 21-4 đến 1-5) hướng tới Ngày sách và bản quyền thế giới 23-4. Qua ấn phẩm thú vị này, bạn đọc sẽ khám phá một Trường Sa với thiên nhiên vừa khắc nghiệt vừa kỳ vĩ; một Trường Sa của những nỗi niềm người lính, những câu chuyện đời thường xúc động và ám ảnh…

Điều đáng nói là Trường Sa được tái hiện qua con mắt riêng, qua giọng văn đặc sắc của mỗi người. Tác phẩm này cũng nằm trong "Tủ sách biển đảo" mà NXB Kim Đồng đang xây dựng.

Vì sao Mã Anh Cửu đòi 'chia sẻ tài nguyên nghề cá'?

Vì sao Mã Anh Cửu đòi chia sẻ tài nguyên nghề cá ?. Vì vậy, nếu chấp nhận đàm phán với Trung Quốc theo phương thức này là lọt bẫy của họ; là thừa nhận một tiền đề nguy hiểm là Trung Quốc có chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa của Việt Nam.

- Mã Anh Cửu và Tannock đều xem "chia sẻ nguồn lợi nghề cá" như một cách tiếp cận để giải quyết tranh chấp Biển Đông, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng đang leo thang tại quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam, bị Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng trái phép từ 1974 - PV).

Mã Anh Cửu mới đây đã đưa ra đề xuất "chia sẻ tài nguyên nghề cá" ở Biển Đông

Charles Tannock, một Nghị sĩ EU vừa lên tiếng hoan nghênh những nỗ lực của Đài Loan nhằm tìm kiếm một giải pháp cho vấn đề tranh chấp Biển Đông sau "sáng kiến hòa bình cho Biển Hoa Đông" của Mã Anh Cửu.

Trong tuần này nhà lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu đã phát biểu trong một cuộc hội thảo trực tuyến với đại học Stanford vương quốc Anh cùng  nhiều cựu quan chức, học giả hàng đầu Anh - Mỹ về "sáng kiến hòa bình trên Biển Hoa Đông" và những gợi ý về việc áp dụng mô hình này cho xử lý tranh chấp Biển Đông.

Ngày 10/4, Đài Loan và Nhật Bản đã ký hiệp định nghề cá, theo đó các tàu cá Đài Loan được phép đánh bắt tại vùng biển phụ cận Senkaku (trừ khu vực 12 hải lý xung quanh nhóm đảo), nơi cả Đài Loan - Nhật Bản và Trung Quốc cùng tuyên bố chủ quyền.

Mã Anh Cửu xem đây như một "cột mốc" hoặc bước ngoặt trong vấn đề xử lý tranh chấp chủ quyền Biển Đảo. Ông Cửu cho rằng, bản chất của tranh chấp chủ quyền là các nguồn lợi kinh tế chứ không phải những hòn đảo. Chủ quyền là vấn đề nhạy cảm, không thể giải quyết trong một sớm một chiều, vì vậy ông kêu gọi các bên gác lại tranh chấp và cùng khai thác, chia sẻ nguồn lợi kinh tế ở các khu vực này.

Hiệp định nghề cá Đài - Nhật được Mã Anh Cửu xem như một mô hình để giải quyết tranh chấp một cách hòa bình vấn đề Biển Hoa  Đông và Biển Đông. Charles Tannock hoan nghênh ý tưởng này của Mã Anh Cửu.

Cả Mã Anh Cửu và Tannock đều xem "chia sẻ nguồn lợi nghề cá" như một cách tiếp cận để giải quyết tranh chấp Biển Đông, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng đang leo thang tại quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam, bị Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng trái phép từ 1974 - PV) mà Bắc Kinh và Đài Bắc cũng tuyên bố cái gọi là "chủ quyền" (phi pháp, phi lý) đối với quần đảo này của Việt Nam.

Thời gian gần đây, luận điệu "gác tranh chấp, cùng khai thác" liên tục được các nước như Trung Quốc, Đài Loan đưa ra và được xem như chìa khóa để giải quyết tranh chấp biển Đông. Tuy nhiên, âm mưu phía sau luận điệu này đã được các chuyên gia Việt Nam cảnh báo cần chú ý. 

Về vấn đề này, chuyên gia nghiên cứu về biển đảo Đinh Kim Phúc đã từng cảnh báo: "Chủ trương này nghe qua có vẻ hòa hoãn nhưng thực chất đây là một xu thế tấn công trên bàn đàm phán, trong khi chờ “điều kiện chín muồi” để sử dụng sức mạnh.

Theo các chuyên gia về Trung Quốc ở Nhật, Trung Quốc một mặt chủ trương “giải quyết hòa bình” cuộc tranh chấp nhưng mặt khác lại củng cố chiếm cứ bằng sức mạnh quân sự; đàm phán song phương với nước có yêu sách về chủ quyền, phản đối việc giải quyết bằng thương lượng đa phương. Mặt khác, Trung Quốc đưa ra chủ trương “cùng nhau khai thác” tài nguyên đáy biển, “gác lại” vấn đề lãnh thổ với tiền đề Hoàng Sa, Trường Sa và các đảo nhỏ, dãy đá ngầm khác là của Trung Quốc, với việc khư khư lập trường xem biển Đông là vùng biển “mang tính lịch sử”. Nói là “giải quyết hòa bình” để “cùng khai thác” bằng cách “gác lại tranh chấp” nhưng chính Trung Quốc là nước thực quyền chi phối các quần đảo này.

Vì vậy, nếu chấp nhận đàm phán với Trung Quốc theo phương thức này là lọt bẫy của họ; là thừa nhận một tiền đề nguy hiểm là Trung Quốc có chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa của Việt Nam."

Áo dài Việt trên đất Ý

Hoàng Hải đã mang đến Italia bộ sưu tập áo dài rất đẹp của anh nhằm trình diễn trong đêm thời trang Hà Nội - Florence, đây đêm thời trang kỷ niệm 40 năm tình hữu nghị Việt - Ý.

Nhân kỷ niệm 40 năm tình hữu nghị Việt – Ý, NTK Hoàng Hải đã mang tới đất nước hình chiếc ủng BST áo dài của anh. Hoàng Hải cho biết, BST mà anh trình diễn trong dịp này sẽ là lời giới thiệu nhẹ nhàng, tinh tế nhưng đầy thuyết phục về phong cách ăn mặc của người Việt xuyên suốt 3 miền Bắc – Trung – Nam.

“Nếu nếp áo của người Hà Nội xưa mang phong cách sang trọng và quý phái, thì chiếc nón bài thơ của xứ Huế mộng mơ được đan cài vô cùng uyển chuyển trong tà áo nhung the. Với các quý cô Sài Gòn của thập niên 50, độ sành điệu và tân thời được khéo léo cài đặt trong đường kim mũi chỉ và những họa tiết vô cùng tinh tế.” Hoàng Hải chia sẻ.

Được trình diễn tại Florence, thành phố nổi tiếng của nước Ý, Hoàng Hải cho biết anh đã rất nỗ lực để “thổi” phần hồn của Florence vào bộ sưu tập qua chất liệu được sản xuất trực tiếp tại thành phố nổi tiếng bậc nhất nước Ý. Satin in hoa, lụa và chiffon thực hiện theo dây chuyền sản xuất hiện đại của Ý thực hiện trên nếp áo Việt trở thành sự hòa quyện tuyệt vời, mang đến ý nghĩa lớn lao cho bộ sưu tập áo dài tuyệt đẹp.

Show diễn Hà Nội – Florence sẽ diễn ra vào lúc 19h30 ngày 23/4 tại Ý với sự tham gia trình diễn của dàn người mẫu, hoa hậu tên tuổi như: Mai Phương Thúy, Ngọc Hân, Thu Thảo, Á hậu Tú Anh, Hoàng Thùy, Trúc Diễm, Trang Nhung và các người mẫu quốc tế...

Ngọc Hân và Hoàng Hải

Một vài bộ trang phục đáng chú ý của NTK Hoàng Hải mang đến Ý

Đọc lại một trong những bài thơ hay nhất về tuổi học trò

“Con ve tiên tri vô tâm báo trước; Có lẽ một người cũng bắt đầu yêu.” Cái thời khắc ban đầu của tình yêu cậu học trò cấp 3 đã khiến mọi cảnh vật được lạ hóa - mới mẻ, khác thường, hấp dẫn và cuồng nhiệt như một tiên tri.

Hoàng Nhuận Cầm là một nhà thơ nổi tiếng, vì ông có nhiều bài thơ được độc giả thuộc lòng hoặc chép vào Sổ tay yêu thơ như Sông Thương tóc dài; Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến; Viên xúc xắc mùa thu; Vào mặt trận lúc mùa ve đang kêu,… Ai yêu thơ mà không thuộc những dòng sau đây của tác giả Thư mùa thu (giải nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ, 1972-1973):

- Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến
Chỉ tiếc mùa thu vừa mới đi rồi…
…Ta đã chán lời vu vơ giả dối
Hót lên! Dù đau xót một lần thôi.
- Viên xúc xắc xoay tròn trong gió xé
Sáu mặt đời lắc cắc tiếng thơ anh.
- Mai đành xa sông Thương thật thương
Mắt nhớ một người, nước in một bóng
Mây trôi một chiều, chim kêu một giọng
Anh một mình - náo động - một mình anh.

Đặc biệt, bài thơ Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm đã được nhiều thế hệ học sinh, sinh viên yêu thích, bầu chọn là một những bài thơ hay nhất viết về tuổi học trò. Bài thơ như sau:
Em thấy không, tất cả đã xa rồi
Trong hơi thở của thời gian rất khẽ
Tuổi thơ kia ra đi cao ngạo thế
Hoa súng tím vào trong mắt lắm mê say.
Chùm phượng hồng yêu dấu ấy rời tay
Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước
Con ve tiên tri vô tâm báo trước
Có lẽ một người cũng bắt đầu yêu.
Muốn nói bao nhiêu, muốn khóc bao nhiêu
Bài hát đầu, xin hát về trường cũ
Một lớp học bâng khuâng màu xanh rủ
Sân trường đêm - Rụng xuống trái bàng đêm.
Nỗi nhớ đầu anh nhớ về em
Nỗi nhớ trong tim em nhớ về với mẹ
Nỗi nhớ chẳng bao giờ nhớ thế
Bạn có nhớ trường, nhớ lớp, nhớ tên tôi?
"Có một nàng Bạch Tuyết, các bạn ơi
Với lại bảy chú lùn rất quấy"
"Mười chú chứ, nhìn xem trong lớp ấy"
(Ôi những trận cười trong sáng đó lao xao).
Những chuyện năm nao, những chuyện năm nào
Cứ xúc động, cứ xôn xao biết mấy
Mùa hoa mơ rồi đến mùa phượng cháy
Trên trán thầy, tóc chớ bạc thêm.
Thôi hết thời bím tóc trắng ngủ quên
Hết thời cầm dao khắc lăng nhăng lên bàn ghế cũ
Quả đã ngọt trên mấy cành đu đủ
Hoa đã vàng, hoa mướp của ta ơi!
Em đã yêu anh, anh đã xa vời
Cây bàng hẹn hò chìa tay vẫy mãi
Anh nhớ quá! Mà chỉ lo ngoảnh lại
Không thấy trên sân trường - chiếc lá buổi đầu tiên.

Bài thơ mang phẩm chất khơi gợi siêu phàm. Chưa cần đi vào bình phẩm ngôn từ, hình ảnh, cách thức tu từ… của bài thơ, chỉ mới đọc lên, qua cảm nhận trực giác của người đọc, dòng kí ức nóng hổi về một thời học trò dào dạt dâng trào trong nỗi nhớ quánh đặc đến mức khiến ta nghẹt thở. Kí ức tuổi học trò ấy, rất riêng mỗi một người lại có dịp ùa dậy, lan tỏa trong chiều sâu bài thơ và bừng sáng khắp vòm trời kỉ niệm của tuổi hoa niên.
Dòng chảy của bài thơ là lời tự tình của một người lính trẻ vừa rời ghế nhà trường, trên đường ra trận với người yêu là cô bạn gái cùng lớp. Như vậy, xuất phát từ tứ thơ chiếc lá đầu tiên - chiếc lá bàng của buổi hẹn hò đầu tiên giữa hai người, bài thơ ngỡ như chủ yếu viết về tình yêu lứa đôi và nỗi nhớ của họ (và đó là điều có thực) lại bỗng nhiên bùng nổ ở một phương diện khác: kỉ niệm đầy ắp về tuổi học trò và mái trường thân yêu.
Điều này lí giải vì sao bài thơ này lúc đầu được tác giả đặt tên là Trường ơi, chào nhé. Có lẽ, nỗi nhớ tình yêu còn đậm đặc tình bạn ấy của một anh lính trẻ đã không thể vượt khỏi tầm kiểm soát của nỗi nhớ sâu sắc về mái trường và kỉ niệm tuổi học trò.
Thật vậy, ngay bắt đầu bài thơ, bằng một câu hỏi tu từ, Hoàng Nhuận Cầm đã khiến ta bất ngờ: ngoảnh lại nói với người yêu nhưng không nói về kỉ niệm tình yêu của hai người mà chỉ gợi lên nỗi tiếc nuối bâng khuâng đến ngạc nhiên về một tuổi thơ ra đi không trở lại. Tuổi học trò với tất cả những kỉ niệm thiêng liêng đột nhiên xa ngái đến thảng thốt, khiến tác giả coi sự ra đi ấy như một hành vi cao ngạo đầy bất ngờ và đáng yêu.

Sau sát-na bàng hoàng, tất cả kỉ niệm tuổi học trò bỗng nhiên ập về rợi rợi, nóng hổi trong những dòng thơ kế tiếp nhưng không theo tuần tự xếp đặt ngay ngắn, chỉn chu nào mà theo tần số hiển hiện của dòng kí ức cùng những hình ảnh liên tưởng gần gũi, thân thiết đến thắt lòng. Màu sắc và âm thanh của tuổi học trò là hai phương diện mà Hoàng Nhuận Cầm quan tâm đặc tả trong bài thơ này.
Gần như tất cả màu sắc hoa lá, cỏ cây của ngôi trường gắn bó với tuổi học đã được tác giả mô tả, khơi gợi nhưng không trên cơ sở của thao tác liệt kê thuần túy mà căn cứ vào khả năng liên tưởng, kết nối của dòng kí ức. Nếu hoa súng tím là bởi đáy mắt tuổi học trò đã bắt đầu lấp lánh niềm mê say tình yêu thì hoa phượng hồng là do bàn tay yêu dấu run rẫy đánh rơi nó trong giây phút ban đầu ngập ngừng, bối rối.
Nếu hình ảnh mái tóc bạc trên trán thầy hiện ra trong niềm mong mỏi của những đứa học trò về một sự trẻ trung vĩnh cửu cho người thầy kính yêu thì hình ảnh bím tóc trắng ngủ quên hiện ra trong nỗi tiếc nhớ về những tháng ngày đi học với biết bao câu chuyện buồn vui đáng nhớ của bạn bè trang lứa.
Âm thanh đầu tiên về tuổi học trò được tác giả đặc tả trong bài thơ là âm thanh tiếng ve. Đối với thơ Hoàng Nhuận Cầm, dường như tiếng ve đã trở thành một ám ảnh nghệ thuật và cũng làm nên một thương hiệu nghệ thuật có một không hai.

Trong nền thơ hiện đại Việt Nam, có lẽ không nhà thơ nào viết nhiều và viết hay về tiếng ve tuổi học trò như Hoàng Nhuận Cầm. Ve thăm thẳm, tiếng ve ngày thơ ấu; Thành sợi dây nối chúng mình cái ngày bé cỏn con (Thư mùa thu); Mùa khô ơi, mùa khô thân yêu; Dẫu hòn bi lăn hết vòng tuổi nhỏ; Nhưng trong những ba lô kia, ai bảo là không có; Một hai ba giọng hát chú ve kim? (Vào mặt trận lúc mùa ve đang kêu)…
Ở bài thơ này, khi trực tiếp viết về mái trường và tuổi học trò, âm thanh tiếng ve đương nhiên được ưu tiên hàng đầu và quả nhiên nó ngân lên hết sức độc đáo. Tiếng ve sầu mùa hạ với giai điệu và tiết tấu gợi buồn bỗng nhiên trở nên tươi tắn kì lạ - trong trẻo, khỏe khoắn đến mức sắc ngọt: Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước. Vì sao xuất hiện cảm nhận có thể coi là trái khoáy này?
Tất cả được lí giải: Con ve tiên tri vô tâm báo trước; Có lẽ một người cũng bắt đầu yêu. Cái thời khắc ban đầu của tình yêu cậu học trò cấp 3 đã khiến mọi cảnh vật được lạ hóa - mới mẻ, khác thường, hấp dẫn và cuồng nhiệt như một tiên tri.
Một âm thanh đáng quan tâm nữa ngân vang trong bài thơ đó là tiếng cười tuổi học trò: Ôi những trận cười trong sáng đó lao xao. Ở vùng tuổi ấy, tiếng cười dường như không bao giờ đơn lẻ, mà phải là những trận cười hồn nhiên của biết bao bè bạn mỗi ngày. Ở vùng trờicủa tuổi học trò, dường như không có phiên trực tuyến của sự cô đơn. Tất cả ùa đi trong niềm vui tinh khôi và hợp âm tiếng cười trong sáng.

Có hai dòng thơ liền nhau mà màu sắc, âm thanh ở đó là hoàn toàn mơ hồ, mang tính biểu tượng nhưng cực kì ám ảnh, da diết xúc động, bởi cuộn lên dào dạt dòng hồi ức về hình ảnh thiêng liêng một thuở học trò:
Một lớp học bâng khuâng màu xanh rủ
Sân trường đêm - Rụng xuống trái bàng đêm
Thủ pháp lặp là một trong những thủ pháp được Hoàng Nhuận Cầm sử dụng thường xuyên và đắc địa trong thơ mình. Ở đây cũng vậy, cả bài thơ là những từ, cụm từ, cấu trúc ngữ pháp…được lặp đi lặp lại - một mặt tạo ấn tượng sâu đậm về những kỉ niệm thiêng liêng của tuổi học trò, một mặt tạo cảm giác về một sự xúc động trào dâng, khi nghĩ về tuổi học trò, khiến ngôn từ chen nhau bật ra dào dạt, nhấn nhá, trùng lặp. Khổ thơ sau đây là một điển hình về dụng công nghệ thuật đó:
Nỗi nhớ đầu anh nhớ về em
Nỗi nhớ trong tim em nhớ về với mẹ
Nỗi nhớ chẳng bao giờ nhớ thế
Bạn có nhớ trường, nhớ lớp, nhớ tên tôi?
Và cái lối diễn đạt lặp: Muốn nói bao nhiêu, muốn khóc bao nhiêu hay Những chuyện năm nao, những chuyện năm nào… ngỡ như là lối nói đặc trưng của tuổi học trò: tưng tửng, bâng quơ nhưng hàm lượng thông tin là vô cùng đậm đặc, đa chiều.

Khổ thơ cuối đậm đặc và tiêu biểu cho cảm xúc đặc biệt nói trên của người lính trẻ: ngay cả khi nhận ra: Em đã yêu anh anh đã xa vời; Cây bàng hẹn hò chìa tay vẫy mãi trong một tâm trạng: Anh nhớ quá! Mà chỉ lo ngoảnh lại thì anh cũng không nhận ra ngay trên sân trường lung linh kỉ niệm tình yêu qua hình ảnh biểu trưng chiếc lá đầu tiên mà dường như tất cả nỗi nhớ và tình yêu ấy đã hòa đằm, thấm đẫm vào mênh mông nỗi nhớ và tình yêu với mái trường, với tuổi học trò.
Không một tình yêu nào ở tuổi học trò không xuất phát từ tình bạn. Vì vậy, kỉ niệm và nỗi nhớ tình yêu ở đó đầy ắp hình ảnh, âm thanh, màu sắc…của mái trường và tuổi học trò. Mối tình đầu ở học đường đẹp một cách gần gũi, hồn nhiên mà trong sáng, thánh thiện. Nó mãi như chiếc lá bàng được định vị trong buổi đầu hò hẹn của hai người nhưng vẫn mướt xanh và lẫn khuất đâu đó trên cành cao, chẳng dễ gì mới ngước nhìn qua mà nhận ra ngay.
Bài thơ là một giai điệu đẹp về tuổi học trò, được diễn tấu bằng guitare theo phong cách flamenco, mở đầu bằng một hợp âm trưởng lảnh lót, chơi vơi và kết thúc bằng một gam thứ lắng đọng, day dứt.
Cuối cùng, xin mạnh dạn đề xuất: các nhà cải cách giáo dục sắp tới nên tuyển chọn và trân trọng đưa bài thơ Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm vào chương trình Ngữ văn cấp trung học phổ thông bởi tất cả sự hay ho và phù hợp của nó. Không cho học sinh được học những tác phẩm văn học đích thực cùa đất nước cùng những áng văn chương hay hiếm hoi về tuổi học trò, khiến các em mày mò tìm đọc và tự tôn vinh, vả chăng những người làm giáo dục đã bị qua mặt một cách đáng tiếc?