Hà Nội trong mắt ai

Hà Nội hôm nay và ngày mai của một ngàn năm Thăng Long. Gió đang chở mùa qua chậm rãi, hương hoa- hương lá ngập tràn các phố. Hà Nội như cựa mình trong dòng chảy quyện ấy. Tôi vẫn muốn lang thang trên các con đường con phố để tìm thấy Hà Nội thật riêng trong mắt tôi. Biết đâu, nếu may mắn tình cờ ngước lên tôi sẽ thấy được một áng rồng bay.

Mỗi người ở Hà Nội, đến với Hà Nội đều có một cái nhìn rất riêng. Tôi có lẽ là kẻ nhàn nhã, thích đi nhặt nhạnh cảm xúc về Hà Nội của người khác. Có bận mải mê lang thang bên hồ Gươm, tôi thấy mấy cậu bé xúm xít lại chỉ trỏ. Trong đám rêu, người công nhân môi trường vừa vớt lên có lẫn một chú rùa con. Đám trẻ thích thú ngắm nhìn trong khi chú rùa con sợ hãi rụt cổ. Một cậu bé mặt mũi sáng sủa và mạnh dạn hơn cả cúi xuống nhấc chú rùa vào lòng bàn tay.

Trong khi tôi đang lo lắng sợ lũ trẻ nghịch chú rùa con tội nghiệp thì cậu bé đến bên hồ, quỳ gối và nhẹ nhàng thả rùa con vào làn nước trong xanh. Chú rùa xoà bốn bàn chân xinh như những mái chèo tí hon lặn xuống. Tôi thở phào nhẹ nhõm. Mấy đứa trẻ còn đứng kháo nhau “Đây chắc là cháu, chắt của cụ rùa thiêng ngày xưa đấy !”. Tôi chợt nhớ một đứa cháu mới học lớp tám, khi gia đình chuyển nhà từ khu phố cổ lên Giảng Võ, nó hay nhìn ra cửa sổ nhớ về nhà cũ. Ở đó, ngõ nhỏ nhưng cảm giác mỗi sáng  đứng bên cửa sổ cho cái hơi đất từ dưới toả lên thấm vào người. Cũng đất Hà Nội, nhưng nơi nào đặt bàn thờ gia tiên hình như thấy thiêng hơn.

Có một người bà con từ tỉnh ra Hà Nội có mươi ngày, thế mà níu tay áo tôi bảo  “Này cậu, Hà thành này có cái gì thiêng lắm !” Tôi cười cho rằng anh ta tưởng tượng ra nên chỉ trả lời: thì vì Hà Nội là Thủ đô của cả nước chứ sao ? Nhưng anh ta cứ băn khoăn không đồng ý.  Không đâu, cậu nhầm rồi. Hà Nội thiêng bởi cái thế tự trong lòng đất, thế rồng bay ngót một ngàn năm. Đi thăm thú quanh đây, giữa ồn ảo đông đúc thỉnh  thoảng lại thấy một mái chùa cong cong cổ kính. Bước qua cái ngưỡng ấy, như lạc mình hẳn vào một thế giới khác, rất cổ xưa.  Tôi ngạc nhiên chẳng ngờ anh ta văn vẻ thế.

Chỉ đến một lần, tôi lang thang chiều vô tình đi qua tượng đài Quang Trung gần Gò Đống Đa. Hôm ấy trời mưa lất phất cây trên gò chụm nhau tắm mưa, giọt ngắn giọt dài trượt nhanh trên lá, nghe như tiếng trống giong cờ mở, tiếng  gọi quân đâu đây hay là mạch đất gặp mưa cựa mình tạo nên hơi thở ấy. Nếu ai đã đọc vua Quang Trung ra đất Bắc Hà hẳn dễ mường tượng thấy cảnh hành quân thần tốc của ngàn vạn binh mã thuở nào. Tiếng bước chân trầm hùng ấy qua thời gian còn chưa tan mà ém vào lòng đất đợi ngày bật lên.  Đó là tiếng nhắn gọi của cha ông.

Tôi chợt nghĩ, từ ngày nước sông Hồng bắt đầu bồi đắp phù sa, người Việt Cổ mang gươm đi mở cõi, cho đến khi vua Lý rời đô về Thăng Long, có ai sẽ nghĩ thành phố của thế kỉ này. Một ngàn năm sau, phố cổ nghiêng nghiêng trong sự phát triển của cả nước. Tôi không nghĩ về Hà Nội rộng lớn mang tầm quốc tế mà nghĩ và cảm nhận Hà Nội theo những mảnh những suy nghĩ của riêng mình. Một bận lang thang bên Tây Hồ  rất nhiều người dừng chân lắng nghe tiếng ghi ta của một chàng trai trẻ. Anh ta ngồi dạo bài hát Hà nội mùa vắng những con mưa. Tiếng đàn khiến cho người ta phiêu diêu đến một nơi nào đấy, lướt đi trên những thếp sóng hồ mỏng kia, hay ra với những bụi cỏ rập, bay trên làn liễu rủ. Trong tôi thức lại tiếng sâm cầm, mà sương mỏng manh giăng giăng mỗi sớm. Những thứ ấy, giờ này, có lẽ chỉ còn sống trong tâm thức của những bậc cao niên thế kỉ trước. Giờ đây, đàn sâm cầm ngày ấy đã cất cành bay về quá khứ mất rồi.

Khi tiếng đàn dứt hẳn, anh ta ngẩng lên đôi mắt long lanh, tôi hỏi chuyện mới hay anh là người Nhật Bản sang Việt Nam học và ở Hà Nội bốn năm. Tôi cứ ngỡ khi nhớ nhà anh ta sẽ đàn một bài về Tô-ki-ô, về núi Phú Sĩ hay về loài hoa anh đào của xứ sở mình. Anh lắc đầu, cảm giác chiều Hồ Tây gió lộng, nghe Hà Nội qua tiếng ghi ta mới thật độc đáo. Anh nở nụ cười rất đỗi hiền lành mới biết không phải chỉ những người ở Hà Nội mới cảm nhận được vẻ đẹp của nó. Có sao đâu, đối với tôi chỉ cần trong trái tim, nghe một tiếng Hà Nội, qua cái nhìn của người khác để thu lại những cách cảm khác nhau về Hà Nội rồi tích lại cho riêng mình như các mạch máu rồi cũng chảy về tim.