Từ hàng ghế khán giả: Sự thuyết phục của nhạc Trịnh

  Đã từng nghe tiếng đàn của Trịnh và giọng hát của Khánh Ly trong Ca dao mẹ, bất chợt gặp sự mượt mà chen lẫn sự xót xa trong tiếng hát của Mỹ Linh khiến Ca dao mẹ như thêm sức nặng...
 >>  Nhạc Trịnh không chiêu trò vẫn thu hút

Trong không gian yên ắng tiếng hát cất lên từ xa, người nghe không khỏi trào lên cảm xúc, hình dung được về thân phận của con người nói chung và của người viết nên những ca từ nói riêng lại “đanh” đến thế: Tiến thoái lưỡng nan/Đi về lận đận/Ngày xưa lận đận/Tiến thoái lưỡng nan…”.  

 

Phần song ca của Mỹ Linh và Hồng Nhung

Gọi là nhạc Trịnh, là bởi quá yêu Trịnh Công Sơn. Gọi là nhạc Trịnh, bởi thật khó để so sánh với bất cứ dòng nhạc nào. Ông đã có một gia tài âm nhạc đồ sộ và hồn nhiên tự tại đi vào tâm hồn. Có người đã lấy âm nhạc của ông làm triết lý sống. Số ấy không nhỏ. Và vì thế sự khe khắt ai hát nhạc Trịnh là điều mà mọi người thường nhắc tới. Đã quen với giọng hát Khánh Ly như một bản trầm buồn với thanh âm bảng lảng giữa một buổi chiều quá vãng, cũng có thể ở đâu đó trong quán đông đúc tiếng nói cười lao xao lại có tiếng hát Khánh Ly, có nhạc Trịnh. Ấy vậy, trên sân khấu Trịnh Công Sơn In the Spotlight, các nghệ sĩ trong đêm diễn tối qua 3/1 đã mang tới một cách cảm mới về âm nhạc của ông.

Với khá nhiều người, hồ sơ cuộc đời sẽ khó thiếu được những bản tình ca của Trịnh, bởi ở đó họ có tiếng nói của tình yêu, của phận người ngắn ngủi. Như một tất yếu của cuộc sống, sinh ra, lớn lên và mất đi. Cái mất mát trong tình yêu vốn dĩ đã đớn đau, cái mất mát của chính bản thân mình mới là cái khủng khiếp nhất. Và hơn ai hết, sự trải nghiệm  khiến âm nhạc của Trịnh gần với số đông nhất, để trong hàng loạt ca khúc người nghe đã nén mình lại với những ca khúc “Ru”, là: Ru mãi ngàn năm (Hồng Nhung thể hiện); Ru ta ngậm ngùi (Tùng Dương thể hiện), Ca dao mẹ (Mỹ Linh thể hiện). Mỗi một ca khúc cất lên là một lần người nghe như lọc lại cuộc đời qua lăng kính cảm nhận của người nhạc sĩ tài hoa.

 

Tùng Dương (trái) chia sẻ đến bây giờ anh mới có trải nghiệm để hát nhạc Trịnh một cách tự nhiên nhất

Có người nói, chưa bao giờ người ta nhắc nhiều đến từ “trải nghiệm” như thế khi đến với đêm nhạc Trịnh Công Sơn. Gạt bỏ sự khe khắt “ai là người hát nhạc Trịnh” để đến với nhiều giọng hát hơn, lại càng thấy sự tác động của ca từ trong Trịnh là rất lớn. “Không phải lúc nào Tùng Dương cũng lên đồng, cũng quái, mà Tùng Dương lúc này muốn đến một cách tự nhiên nhất. Trong rất nhiều năm qua, Dương chưa có trải nghiệm để hát nhạc Trịnh Công Sơn, tính đến nay sau rất nhiều năm ca hát, Dương hôm nay mới đủ tự tin để hát những tình khúc của Trịnh”, ca sĩ Tùng Dương đã chia sẻ như vậy tại đêm diễn. Với các ca khúc Một cõi đi về, Vết lăn trầm, Ru ta ngậm ngùi… Tùng Dương đã để lại một cảm giác tự nhiên, mộc mạc hơn ngày thường anh vốn “rất lên đồng”.

Sức nặng của triết lý sống “Thân phận là hữu hạn, còn tình yêu thì vô cùng” rất dễ tìm thấy qua các ca khúc Trịnh Công Sơn. Nói về sự hữu hạn của kiếp người, Hồng Nhung có tiết lộ: “Có một ngày như thế anh ra đi -  đây là ca khúc nhạc sĩ viết rất chi tiết về sự ra đi của mình. Nhưng sự ra đi được Trịnh viết một cách rất nhẹ nhàng: Về cõi chiêm bao/Lìa những cơn đau”. Trả lại hết những đau đớn ở trần gian để có một ngày/Bạc đầu tôi đi tôi đi…

 

Hồng Nhung rất đẹp trong "Đóa hoa vô thường"

Đã từng nghe tiếng đàn của Trịnh và giọng hát của Khánh Ly trong Ca dao mẹ, bất chợt gặp sự mượt mà chen lẫn sự xót xa trong tiếng hát của Mỹ Linh khiến Ca dao mẹ như thêm sức nặng Mẹ ngồi ru con tiếng hát lênh đênh/Mẹ ngồi ru con ru mây vào hồn/Mẹ dạy cho con tiếng nói quê hương/Mẹ nhìn con đi phút giây bàng hoàng… Đâu đó dư âm bạc bẽo của chiến tranh đã đè lên cả những lời ru. Ở Trịnh, ranh giới giữa cái trầm buồn và tươi sáng là gần gũi. Khi thể hiện ca khúc Mưa hồng, Mỹ Linh cũng chia sẻ, đây là ca khúc đầy triết lý nhưng rất đỗi trong sáng, cùng với bản phối của Hồng Kiên, ca khúc trở nên mềm mượt lạ thường.

Trong thời điểm giữa cái chằng chịt của những băng rôn chương trình với đủ chiêu trò, In the sportlight như một thông điệp giản đơn: chỉ có ánh sáng sân khấu để thu hút khán giả vào những chương trình âm nhạc đích thực. Và thực tế, Trịnh Công Sơn -  Gọi tên 4 mùa, cũng là số thứ 5 của In the sportlight đã làm nên được điều đó. Sự trong sáng của ngôn từ, sự thanh khiết của chính tài năng của người nghệ sĩ làm cho không gian âm nhạc trở nên thuần túy hơn. Đêm của Trịnh được thăng hoa và thậm chí cả những phần chơi ngẫu hứng phối Rock, Jazz - như một cách đưa nhạc Trịnh đến gần với nhiều người nghe hơn nữa.

 

Mỹ Linh mượt mà với Ca dao mẹ

Nhạc sĩ Hoài Sa- trưởng nhóm nhạc Best Friend, người tham gia trong chương trình chia sẻ, anh thật sự có cảm xúc với âm nhạc của Trịnh Công Sơn. Khi hỏi anh có sợ phản ứng của khán giả bởi sự phá cách trong âm nhạc của Trịnh, nhạc sĩ Hoài Sa nói: “Nếu làm việc một cách nghiêm túc và chân thành thì không sợ, người nghe sẽ cảm nhận được”. Bởi vậy mà đêm nhạc ở những cao trào được coi là thay đổi “màu” phối nhạc Trịnh lại nhận được sự cổ vũ của khán giả. Dưới hàng ghế khán giả, ban nhạc Anh Em và Best Friend đã nhận được những tràng vỗ tay liên tục. Đó hẳn là sự thuyết phục của người nghệ sĩ khi mang tới một làn gió mới trong âm nhạc của nhạc Trịnh tới khán giả.

 

Vẫn phong cách ấy, giọng hát ấy, Chiều một mình qua phố của Tuấn Ngọc nghe bảng lảng hơn bao giờ hết

Đêm nhạc đọng lại ở phần cuối chương trình là phần thể hiện của nghệ sĩ Tuấn Ngọc. Vẫn phong cách ấy thôi, giọng hát ấy thôi - Chiều một mình qua phố hay Dấu chân địa đàng… khiến người nghe lạc vào thế giới Trịnh, mà đôi khi bắt gặp trong đó sự cô đơn của những tâm hồn lại có tiếng nói đồng cảm. Sức nặng của âm nhạc là vậy, của Trịnh điều đó lại càng sâu sắc hơn. Chính vì lẽ đó, khi cất lên một lời ca của Trịnh nó cũng đơn giản như phận người, như Cát bụi, như Một cõi đi về và rồi đi qua những ngậm ngùi lại thấy mọi thứ thật nhẹ nhàng, chỉ là Hãy yêu ngày tới dù quá mệt kiếp người!...

 

Đêm nhạc khép lại với nhiều dư vị ấm áp trong lòng người thưởng thức

 

Tối nay, 4/1, tại Cung Hữu Nghị Việt Xô đêm diễn cuối của chương trình Trịnh Công Sơn - Gọi tên 4 mùa lại là một cơ hội để người thưởng thức được gặp lại những ca từ quen thuộc của nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn. Dù rất có thể còn sự khe khắt về "người hát Trịnh" nhưng sự lan tỏa của nhạc Trịnh là điều không thể chối cãi, bạn cũng như tôi có thể gặp ai đó trên hàng ghế khán giả đang nhẩm lời hát như thể đi ra từ trong trái tim mình.